|
Arz, Arz yasası, Arz
Kayması, Arz Fonksiyonu
Arz Nedir, bir malın satılmak amacıyla piyasa
çıkartılmasıdır.
Arz yasası, arzı etkileyen fiyat dışı
faktörler sabit kabul edildiğinde belli bir malın fiyatı
arttığında arz edilen miktarı da artar. Malın fiyatı azaldığında
arz edilen miktarda azalır. O halde, belli bir malın arz edilen
miktarı ile ilgili malın fiyatı arasında aynı yönde bir ilişki
ortaya çıkar. Ekonomide bu ilişkiye arz kanunu adı verilir.
Fiyat dışında arzı etkileyen faktörler;
ekonomideki diğer ilgili malların fiyatlarının değişmesi, üretim
faktörlerinin fiyatlarının değişmesi, malın üretim
teknolojisinin değişmesi, üreticilerin beklentileri, zevk ve
tercihleri, üretimde devlet müdahalesi
Arz fonksiyonu: mal ve hizmet arzının bir
marjinal maliyeti vardır mal ve hizmet arzı arttıkça marjinal
maliyet artar. O halde karını maksimize etmek isteyen firmanın
ek çıktı üretmesini sağlamak için daha yüksek fiyat gereklidir.
Arz Belirleyicileri ve Arz Kayması
Bir malın fiyatındaki değişme arz edilen
miktarında değişmeye neden olur. bununla birlikte artış ya da
azalış şeklinde arzdaki bir değişme ürünün fiyatıyla bağlantısız
olarak meydana gelir. Arzda bir değişmeye neden olan bazı
etmenler üzerinde durulacaktır.
a.Girdi Fiyatları
Arzcının üretim kararlarını üretim
sürecinde kullanılan girdilerin maliyeti etkiler. Diğer koşullar
aynıyken, herhangi bir fiyat düzeyinde eğer emek maliyeti
yükselirse, mal arzı azalacaktır demek arz eğrisinin sola
kayması anlamına gelir.
b.Diğer Malları Fiyatı
Eğer bir üreticinin üretebileceği bazı
diğer malların fiyatları yükselirse, üretici o sırada üretmek
istediği maldan daha az üretebilir. Eğer mısır fiyatları hızla
yükselirse, bir çiftçi daha az arpa üretecektir. Çünkü çiftçiler
arpa yerine daha karlı olan mısır üretimini ikame edeceklerdir.
c.Bekleyiş
Eğer üreticiler gelecek yıl fiyatların
yükseleceğini bekliyorsa, şimdi daha az arz edeceklerdir. Eğer
üreticiler gelecek yıl fiyatların düşeceğini bekliyorsa, şimdi
daha fazla arz edeceklerdir.
d.Arzcı Sayısı
Herhangi bir veri fiyatta mal arz
edebilecek firma sayısı ne kadar fazlaysa, piyasa arzı o kadar
büyük olacaktır.
e.Teknoloji ve Vergi
Teknolojik ilerlemeden dolayı çoğu kez
maliyetlerde düşüş meydana gelir. Aynı şeklide vergiler bir
üretim maliyetidir ve arz etkiler. Vergilerin arttırılması arzın
azalmasına, vergilerin düşürülmesi arzın arttırılmasına neden
olabilir.
f.Hava Koşulları
Hava koşulları özellikle tarımsal ürünlerin arzı üzerinde önemli
rol oynar. Örneğin bir don olayı birçok tarımsal ürünün arz
eğrisinin sola kaymasına neden olabilir.
|
