Bloke Para Nedir
Kısmen ya da tamamen belli bir ödemeye veya işleme
karşılık tutularak, kullanılması ya da harcanması
kısıtlanmış veya yasaklanmış paraya denir. Bir para
çeşitli amaçlarla ve belirli ya da belirsiz bir
zaman süreci için bloke edilebilir. Bankacılıkta
bloke para uygulaması çeşitli şekillerde ortaya
çıkabilir.
Verilen kredinin belirli bir kısmı, kredinin
bankaya getirisini arttırmak amacıyla bloke edilir
ve krediyi kullanan kişiye verilmez. Bu tür bir
bloke işlemi genellikle kredi kullanıldığı sürece
kredinin belirli bir oranı olarak yapılır.
Gerek nakdi gerekse kefalet şeklinde verilen bir
kredinin teminatı olarak bir para bloke edilebilir.
Vadeli mevduat rehni karşılığı kredi böyledir.
Burada kredi ged ödenene kadar mevduat üzerine bloke
konulur. Aynı şekilde, bir teminat mektubunun nakit
karşılığı verilmesinde de bir paranın bloke edilmesi
söz konusudur.
Gerek icra ve iflas Kanunu, gerekse Vergi hukuku
uygulaması açısından bankada mevcut bir para ya da
hesap üzerine bloke kaydı konulabilir.
Diğer yandan, bankacılık uygulamasında çok sık
rastlanılan bloke uygulamalarından biri de şirket
kuruluşları ve sermaye artırımı nedeniyle taahhüt
edilen nakdi sermayenin 1/4'ünün kuruluş ve artırma
işlemi sonuçlanana dek bir Bankaya yatırılmasıdır.
Bloke edilen para, bloke ediliş amacı sonuçlanana ya
da blokeyi tesis eden kişi veya kuruluştan ikinci
bir talimat gelene dek hiçbir şekilde ödeme, nakil
ve transfer konusu olamaz. Örneğin icra ya da vergi
dairesinin emri ile bloke edilen para, haciz veya
ödeme yapılıncaya ya da anlaşmazlık çözülünceye dek
bekletilir. Şirket kuruluş ve sermaye artırımlarında
yatırılan para üzerindeki bloke, Ticaret
Bakanlığı'nın yazısı ile bir kredi işlemi nedeniyle
bloke edilen para üzerindeki bloke kaydı ise
kredinin ödenmesi ile kaldırır.
|