|
Enerji Ekonomisi ve Enerji Politikası
Ülkeler tarafından uygulanan enerji
politikalan oluşturulma süreci ülkenin enerji
ihtiyacı ve sahip olduğu enerji kaynaklannm
potansiyeli gibi değişkenlerin belirlenmesi ile
başlamaktadır. Bir ülkenin enerji politikasına etki
eden unsurlann enerji politika belirleyicileri
tarafından dikkatli bir şekilde irdelenmesi, ülke
koşullanna göre değerlendirilmesi ve enerji
politikasının bu gerçeklik içerisinde
belirlenebilmesi enerji politikasının başansı ve
devamlılığı açısından önem arz etmektedir.
Enerji Ekonomisi
Enerjinin, kaynaklar itibariyle büyük
miktarda çeşitlenmesi, endüstrinin her kesiminde ve
toplumun her katında geniş ölçüde yer alması sonucu
enerji, önemli ekonomik faaliyetlerden biri olarak
ortaya çıkmış ve böylece ekonominin bir dalı olan
"Enerji Ekonomisi" oluşmuştur. Enerji ekonomisinin
özellikle 1973 petrol şokundan sonra ağırlığı
hissedilir oranda yükselmiştir. Enerji ekonomisi,
enerji kaynaklannm varlığıyla ve bu kaynaklann
ekonomik faaliyetlerle olan ilişkisiyle
ilgilenmektedir. Enerji talebi ile ekonomik büyüme
arasındaki ilişki ve enerjinin bolluğunun ya da
yetersizliğinin ekonomik çalışmalar üzerindeki
etkileri, enerji ekonomisinin incelediği önemli
konulardandır.
Enerji Arz ve Talebi
Enerjinin ihtiyacının ne tür
kaynaklar kullanılarak ve nasıl bir arz sistemi ile
karşılanacağı ülkelerin enerji politikalannın
temelini oluşturmaktadır. Enerji arzı, ihtiyaçlann
en ucuz ve en güvenli şekilde sağlanmasını
sağlayacak bir yapıda olmalıdır. Dolayısıyla enerji
politikalan oluşturulurken enerji kaynağının
bulunabilirliği, fiyat projeksiyonlan, enerjinin
nakliye imkanı, enerji nakliye maliyetleri, dünya
pazarlannın ülkelerarası ve bölgelerarası ekonomik
ve siyasi ilişkileri göz önünde bulundurulmalıdır.
Enerjinin sağlanmasında yurtiçi kaynaklann payının
yüksek tutulması, ithal enerji kaynaklannda
çeşitlendirmeye gidilerek riskin dağıtılması enerji
arz politikalannın önemli bileşenleri arasında
sayılabilir. Ülkelerin enerji talepleri gelişmişlik
seviyeleri ile doğru orantılı bir ilişki
içerisindedir. Ülkenin enerji politikalan
oluşturulurken mevcut enerji talebi, talebe etki
edebilecek olası gelişmeler, mevcut talebin ne
şekilde yönetileceği ve ileriki yıllarda beklenen
enerji talebinin hangi kaynaklarla karşılanacağı
projeksiyonlarla belirlenir. Enerji talebini
karşılamanın ülkenin ekonomik kaynaklan açısından
maliyeti, maliyetteki olası artışların etkileri
planlanarak enerji talebinin ne şekilde yönetileceği
tanımlanarak enerji arz politikalarıyla birlikte
ülkenin enerji politikası oluşturulur.
|
