Enflasyonun
Etkileri, Enflasyon Etkisi
Ekonomi bir
enflasyon içine girince, ekonomide istihdam ve genel
fiyatlar düzeyi yükselmekte, girişimcilerin karları
artmakta, tasarruf hacmi, ticaret ve ödemeler
dengesi ve ekonomik kaynakların kullanışı olumsuz
yönde etkilenmektedir.
a-Enflasyon ve Gelir Dağılımı Etkileri
Gelir dağılımı enflasyonla bozulur. Bu bozulma başta
sabit gelirler ile gelirleri işgücünden gelen toplum
kesimlerinin (işçiler, memurlar ve emekliler v.b.)
zararına, gelirleri rant ve karlara dayanan toplum
kesimlerinin ise yararınadır. Enflasyon zengini daha
güçlü fakiri daha fakir hale getirir: orta sınıf
küçülür ve yok olur, sosyal sınıflar arasında denge
kalmaz.
Bu sınıflar arasında gerginlik artar.
b-Enflasyon ve Tasarruf Oranı Etkisi
Enflasyon fiyat mekanizmasını bozduğundan, ekonomide
akılcı çözüme varan değerleri alt üst eder. Tasarruf,
karın çok olduğu yerlerden vurgunculuğun (spekülasyon)
bololduğu alanlara kayar. Sanayi yatırımları değil
arsa ve taşınmaz mallar prim kazanır. Faİz oranları
paranın değer kaybını karşılamadığından tasarruf
azalır. Tasarrufun azalışı fiziksel yatırımın
azalışı demektir. Tüketirnin artması demektir. Bu
ise talebi kamçılayacağından tekrar fiyatların
yükselmesine yol açar.
c-Enflasyon ve Dış Ticaret
Enflasyon dış ticaret yönünden de olumsuz etkilere
yol açar. Enflasyon olan ülkede, enflasyon oranı
daha düşük olan ülkelerle olan dış ticaret dengesi
bozulur. Bu bozulma kısa zamanda ekonomik yapıya
yönelir. ithal mallarının fiyatlarının değişmemesi
ve içerde fiyatların yükselişi ithalata spekülatif
karlara yol açtığı ve ithalata özendirdiği halde,
ihraç mallarının fiyatları yabancılara pahalı
geldiğinden ihracatta tıkanıklar ve güçlükler
doğmaya başlar.
Ayİn nedenlerle dış ülkelerden gelen turistlerde
azalma, buna karşılık yabancı ülkelere gitmek
isteyenlerde çoğalma görülür. Böylece daha sonraları
ithalat güçlüklerinin de fazlalaşmasıyla, sermaye
mallarının sağlanması zorlaşır ve yatırımlarda
baltalanmış olur. Bu sorunları çözümlernek içinde
devalüasyona başvurulur veya ithalatı daraltıcı
önlemler alınır.
d-Enflasyon ve Kaynakların Kullanımı
Enflasyon
kaynakların kullanımı üzerindeki olumsuz etkilerini
yalnız tüketim harcamalarının artması şeklinde
göstermez. Böyle dönemlerde, döviz fiyatları da
yükselir ve donanım malları ithalatı güçleşir.
Ayrıca yatırımların gerektirdiği verimlilik ve
maliyet hesapları kesinlikle saptanamaz. Böyle
olunca, yatırımlar makine ve donanım alanlarına
değil, (inşaat gibi) yönelir. Böylece sermaye-hasıla
katsayısı yükselir (Ulusal Gelirde bir birimlik
artış, kaç birimlik satış yapmakla sağlanır). Çünkü
sanayi yatırımları üretime geçmek için uzun bir süre
alırlar. Bu süre içinde geleceğin ne olacağı belli
değildir, iş alanlarına güvensizlik ve dengesizlik
egemendir. çünkü, yatırımcılar hammadde ve yedek
parça sağlayıp sağlayamayacaklarını bilemezler. Bu
da yatırımcıların yatırım cesaretini kırar ve
kalkınma için yararlı ve zorlu olan alanlardan
kaçmalarına neden olur. Ekonomi normal düzene
geçişte dönemi sorunlarıyla karşılaşır.
|