Ex-Post
Kapanmış bir devre sonunda
gerçekleşen durumu ifade eder. Hasıla, gelir,
harcama, tasarruf ve yatırımın belirli bir dönem
sonunda muhasebe bakımından ne düzeyde
gerçekleştikleriyle ilgilidir. Devre sonunda oluşan
değerlerin ex-ante değerlerden fazlaya da az olması,
yukarıya da aşağı yönde sapma göstermesi ekonomik
gelişmeyi etkiler. Örneğin, devre sonunda
gerçekleşmiş değeriyle stok yatırımlarının devre
içinde tasarlanan değeri aşması halinde elde
ihtiyaçtan fazla stok kalıyor demektir. Buna göre
bir sonraki dönemin ex-ante yatırımları bir
öncekinin altında kalacak ve ekonomi bir daralma
safhasına geçecektir. Ex-post stoklar exante
değerlerden eksik kalmışsa, stoklar devre boyunca
umulduğundan fazla eritilmiş demektir. Bir sonraki
devrenin tahminleri yapılırken daha yüksek bir stok
yatırımı düşünülecek, ekonomi bir gelişme safhasına
geçecektir.
Ex-Post Tasarruf
Belli bir dönem sonunda fiilen gerçekleşmiş tasarruf
hacmini göstermektedir.
Ex-Post Yatırım
Yatırım sermaye stokuna yapılan bir ilavedir.
Yatırımı makine ve teçhizat, inşaat ve stoklar
oluşturmaktadır. Türkiye için makine ve teçhizatın
büyük bir kısmı ithal edilmektedir. Bu bakımdan
fiilen ithal edilen makine ve teçhizat gerçekleşmiş
yatırım sayılmaktadır. İnşaat için de durum aynıdır.
İnşaat ruhsatnameleri, inşaat eğilimini
göstermektedir. Buna karşılık yapı kullanma izin
kağıtlarından derlenen inşaat toplamı gerçekleşmiş
ex-post yatırımdır. Stoklara gelince, dönem sonunda
stoklarda meydana gelen artış ex-post yalının
artışı,azalma ise ex-post yatırım azalması
göstermektedir.
|