Future ve Forward İşlemleri Arasındaki Farklılıklar 

Future işlemler ile Fonvard işlemler yüzeysel olarak birbirine benzer görünse de, aslında birbirlerinden oldukça farklıdırlar. Forward işlemler; altın, döviz veya herhangi bir mal için iki taraf arasında, ileriki bir tarihte yapılacak ticari bir işlem anlaşmasını ifade etmektedir. Future piyasalardan farklı olarak fonvard işlemlerde taraflar; bir başka taraf ile, yapılan işlemin yerini tutacak başka bir işlemi bir başka taraf ile gerçekleştirerek, o işlemden kaynaklanan yükümlülüklerini iptal edememektedirler. Bir başka taraf ile, daha önceden yapılan forward işlemin tam tersi pozisyona girilmesi durumunda, önceden yapılan vadeli işlemin gelecekte yaratacağı olumlu veya olumsuz etkiler ancak nötralize edilmekte, açık olan pozisyonlar dengelenmekte fakat önceden yapılan kontratın yerine getirilme zorun­luluğu ortadan kalkmamaktadır. Buna karşılık future piyasalarda, herhangi bir pozisyon, eşit veya karşıt bir işlem yapılarak kapanabilmektedir. Örneğin, Aralık ayı kontratıyla 10 kontrat altın satan kişi, yine Aralık ayı kontratıyla 10 kontrat altın alınca pozisyonunu tamamen kapatabilmektedir. Fonvard işlemlerde taraflardan herhangi birinin yükümlülüğünü yerine getirmemesi, karşı tarafı zor durumda bırakmaktadır. Future piyasalarda ise, tüm işlemlerde karşı taraf "Takas Daire "sidir. ileride de açıklayacağımız gibi Takas Dairesi her ne durumda olursa olsun, yapılan ticari işlemi garanti altına almaktadır. Future işlemler ile forsvard işlemler arasındaki en önemli farklılıklardan bir diğeri de; fonvard işlemlerin future işlemlerden daha uzun süreli düzenlenmesidir. Bilindiği üzere future işlemler en fazla bir yıllık süre için düzenlenirken, forward işlemler; iki veya üç yıl gibi daha uzun süreli düzenlenebilmektedir. 

Gelecekte teslim işlem piyasaları (future marketi), ilerde teslim kaydıyla standart altın ve döviz sözleşmelerinin alım satımının yapıldığı, bu sözleşmelerin devredilebildiği piyasalardır. Bu tür işlemler bankalar tarafından yapılmamakta, borsadaki takas odası ile müşteriler arasında gerçekleştirilmektedir. Alıcı ve satıcılar, yaptıkları işlemlerden dolayı takas odasına belirli bir teminat (marj) ödemek zorundadırlar. 

Gelecekte teslim işlem piyasaları olarak isimlendirilen future piyasalar çoğu zaman fonvard piyasalar ile karıştırılmaktadır. Oysa bu iki piyasa türü birbirine benzemekle birlikte aralarında önemli bazı farklılıklar bulunmaktadır. Benzerlik, her ikisinde de altının veya dövizin ilerde teslimi kaydıyla alınıp satılmasından kaynaklanmaktadır. Future piyasalardaki ilk alışveriş işlemleri 1942 yılında Chicago Borsası'nda ortaya çıkmıştır. Önceleri sadece mal alınıp satılan bu piyasada 1970'de döviz, 1975'de tahvil ve 1982'de de hisse senetlerinin alım satımına imkân tanınmıştır. Aynı türden gelişmeler işlem yapılan borsaların dünya üzerindeki dağılımında da kendini göstermiş ve önceleri sadece Chicago'da yapılan future işlemler, sonraları New York, Tokyo, Londra, Hong Kong ve Singapore borsalarınca da yapılmaya başlanmıştır.

Future ve fonvard piyasalar arasındaki farklılıklar ilk bakışta pek dikkat çekmese de, bu iki piyasa türü bir çok bakımdan birbirinden ayrılmaktadır. Bu farklılıkları şu şekilde sıralamak mümkündür; 

a) Future işlem piyasaları belli bir yerde kurulan formal piyasalar (Chicago, New York ve Tokyo gibi) olmasına rağmen, fonvard işlem piyasaları hızlı bir haberleşme ağından oluşan informal piyasalardır.

b)  Fonvard işlem piyasalarının en önemli kuruluşu bankalardır. Oysa future işlemler bankalar tarafından yapılmamaktadır. Bu piyasalarda alışveriş yapan müşteriler birbirlerine karşı değil, takas odalarına karşı sorumludurlar. 

c)  Fonvard işlemlerin aksine, future işlemlerdeki sözleşmeler vade ve miktar yönünden standart niteliktedir, örneğin Chicago borsasında, birbirini takip eder şekilde iki ayda bir düzenlenen vadeli altın kontratlarının her biri 100 ons altına karşılık gelmektedir. Bu piyasada yapılabilen en düşük işlem birimine kontrat denilmektedir. Alım satımlar kontrat sayısı ile ifade edilmektedir. İstenilen vade ve miktara göre yapılmadıkları için future işlemler, bazı kişilerin amaçlarına uygun düşmemektedir. Bu durumdaki kişiler fonvard piyasaları kullanmaktadırlar. Future piyasaların bir diğer özelliği, bu piyasalarda işlem yapan kişilerin genelde spekülatörler olmasıdır. 

d) Future piyasalar ile fonvard piyasalar arasındaki bir diğer farklılık alım satıma konu olan malların devri konusunda ortaya çıkmaktadır. Fonvard işlem sözleşmeleri üçüncü kişilere devredilememekte ve bu sözleşmelerin iptali ancak tarafların karşılıklı rizasına bağlı bulunmaktadır. Fonvard işlemler çoğu zaman alınıp satılan malların fiili teslimi ile sonuçlanmaktadır. Oysa future işlemlerde alınıp satılan malın fiili teslimi zorunlu değildir. Örneğin, iki ay sonra teslim almak kaydıyla vadeli altın piyasasında işlem yapan bir spekülatör, altın fiyatlarının yükselmesiyle birlikte vade sonunu beklemeksizin bu altınları tekrardan satabilmektedir. Daha önceden satın alınan malın satışa sunulması sonucunda, sahip olunan pozisyon takas dairesinden çözülmektedir. Takas dairesindeki pozisyon çözme olayına "offset" veya "dengeleme" işlemi denilmektedir. Future piyasalarda alım-satımların büyük çoğunluğu fiili teslim yerine bu tür offset işlemleriyle sonuçlanmaktadır. 

e) Future piyasalarda alım-satım sözleşmeleri Takas Odası'na belli bir teminat (marj) ödenerek yapılmaktadır. Bedelin kalan kısmı ise vade sonunda ödenmek kaydıyla taahhüt edilmektedir. Marj hesabına önceden yapılan bu ödemeler bir tür teminat akçesi durumundadır. Forvvard piyasalarda ise böyle bir teminat yatınlmamaktadır. Future işlemlerde teminat olarak yatırılan paralar genellikle kontratın belli bir yüzdesi kadardır. Bu teminat, takas dairesi tarafından hem alıcılardan hemde satıcılardan tahsil edilmektedir. Teminat olarak tutulan paralar için genelde "günlük hesaplaşma" (daily settlement) yöntemi geçerlidir. Örneğin; piyasadaki fiyat değişmelerinden dolayı kontratın değerinde, teminat hesabına yatılan miktardan daha yüksek oranda bir değer düşüşü olursa, aradaki farkın kontrat sahibi tarafından belirli bir süre içinde Takas Odasına ödenmesi gerekmektedir. Belirlenen süre içerisinde ödemenin yapılmaması durumunda, borsa kuralları gereğince kontrat tek taraflı olarak feshedilmekte ve alışveriş yapan kişinin teminatı yanmaktadır. Aksi durumda, yani kontrat değerinin teminat tutarından daha fazla artması durumunda ise aradaki fark kontrat sahibine günlük olarak geri ödenmektedir. 

f) Forsvard piyasalarda olduğu gibi future piyasalarda da günlük fiyat değişmelerinin maksimum sınırları borsa yönetimlerince belirlenmektedir. Böylece borsada baş gösteren bir buhran daha yumuşak bir biçimde atlatılmış olmaktadır. Ancak şu da var ki, future işlemlerde güvence olarak tutulan teminat miktarları ve günlük hesaplaşmalardan dolayı bu piyasa ile forward piyasa fiyatları tam olarak birbirinin aynı değildir.

g) Aralarındaki farklılıklara rağmen iki piyasa arasında belirli bir etkileşim bulunmaktadır. Bu etkileşim arbitraj işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Örneğin, iki ay vadeli altın fiyatı 355 dolar iken gelecekte teslim altın fiyatı 356 dolar ise, aradaki fiyat farkından kazanç sağlamayı amaçlayan arbitrajcılar devreye girmekte ve fonvard piyasadan 355 dolara aldıkları altınları future piyasada 356 dolardan satışa sunmaktadırlar.