Meslek Hastalığı Nedir, Meslek Hastalığının Tanımı

Mesleki bir faaliyetin yürütümünde veya birtakım işlerde devamlı çalışma durumu, kişilerde bazı hastalıkları beraberinde getirebilir. Meslek hastalıklarının sosyal güvenlik sistemlerinde, tıpkı iş kazalarında olduğu gibi sosyal risk olarak görülmesinin temeldeki sebebi budur. Meslek hastalığı; sigortalının, işverenin otoritesinde çalışmakta iken, yapılan işin niteliğine ya da yürütme koşullarına göre yinelenmesi sebebiyle maruz kaldığı bedensel veya ruhsal arıza olarak tanımlanmaktadır.

Meslek hastalığı 506 sayılı Kanun’un 11. maddesinde şu şekilde tanımlanmıştır: “Meslek hastalığı, sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halleridir”.

5510 sayılı Kanun’un 14. maddesine göre de “Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir” şeklinde tanımlanmıştır. Bu iki tanımlama birbiriyle tıpatıp aynıdır.

İş kazası ile meslek hastalığı arasındaki ayırt edici unsur ise; meslek hastalığının tekrarlanan bir sebeple, iş kazasının ise ani olarak ortaya çıkmasıdır. Bu bağlamda her hastalık meslek hastalığı olamayacaktır. İşyeri koşulları ile ortaya çıkan hastalık arasında bir illiyet bağı kurulması gerekmektedir. Örneğin; yıllar boyunca sigara kullanılması nedeniyle nefes darlığı oluşması bir hastalık halidir ancak meslek hastalığı olarak kabul görmez. Bir meslekle ilişiğinin olması gerekir. Mesela; işitme kaybı, zaman içinde oluşabileceği gibi bir meslekten de kaynaklanabilir.

Diğer taraftan kömür madenlerinde çalışan sigortalıların yakalandıkları, “Pnömokonyoz” ve “Antrekozis” mermer ocakları ya da kot taşlama işyerlerinde çalışanların tutuldukları “Silikoz”, tütün işletmelerinde çalışan sigortalıların yakalandıkları “Tabakoz” gibi hastalıklar, işin niteliğine göre tekrarlanan bir nedenle meydana gelen meslek hastalıklara örnek olduğu gibi; sıtma savaş işlerinde çalışan sigortalıların, bataklıkların kurutulması işinde çalıştıkları sırada yakalandıkları “Sıtma” hastalığı veya hayvanlarla ilgili işte çalışanların yakalandıkları “Şarbon” hastalığı da, işin yürütüm şartları yüzünden meydana gelen meslek hastalıklarından sayılmaktadır.