Monetarist (Parasalcı) Ekonomi,
Monetarist Model
Dar anlamda Monetarizm, nominal milli gelir düzeyini
etkileyen en önemli değişkenin ekonomideki para
miktarı olduğunu ifade eder. Fridman'ın ortaya
koyduğu Parasalcı görüşe göre, ekonomide tüm
piyasalar için tam rekabet koşulları var olmasa da,
rekabetçi güçlerin kuvvetli olduğuna, dolayısıyla
tüm piyasaların az-çok bir tam rekabet piyasası
niteliği taşıdığına inanılır.
Fridman; ekonominin eksik istihdamda
bulunabileceğini öngörür. Eksik istihdam durumunda
para arzı arttırıldığında, bu artışın bir kısmı
fiyatlar, bir kısmı da üretim miktarı üzerinde
etkili olacaktır.
Parasal yaklaşımda, para arzının arttırılması, kısa
dönemde enflasyonla eirlikte üretim ve istihdam
düzeyinin yükselmesine neden olsa bile, bu durum
geçicidir. Para arzındaki artış, uzun dönemde
ekonominin reel kesimini etkilemez, enflasyona yol
açar.
Her ekonomide denge üretim düzeyinde belli bir
işsizlik oranı (doğal işsizlik oranı) gözlenir.
Yani, Fridman'a göre, ekonomi belli bir işsizlik
oranında dengededir.
Ekonomide bireyler, cari gelirlerine.
göre değil, ellerine geçeceğini umdukları gelir
düzeyine (sürekli gelir) göre tüketim ve tasarruf
miktarını belirlerler. Ekonomik istikrarsızlıklar,
para miktarındaki değişmelere bağlıdır ve ekonomik
hayatın işleyişine yapılan müdahalelerden
doğmaktadır. Para miktarındaki artışın, üretim
miktarındaki artışı aşması dur.umunda enflasyon,
aksi halde deflasyon ortaya çıkacaktır.
Piyasada oluşan ücret ve mal fiyatları esnektir
i
dolayısıyla dengenin oluşması için her zaman artıp
azalabilir.
Fridman, ekonominin toplam üretim miktarını
amaçlayan ve bunu da devletin ekonomideki rolünün
azaltılmasında gören arz yönlü politikaları
savunmuştur.
Fridman’ın para talebi çözümlemesinde ön plana çıkan
mevcut gelir ve fiyat düzeyi olmayıp, kişinin gelir
ve fiyat düzeyine ilişkin beklentileridir.
Parasalcı yaklaşımda, yalnızca finansal değil, reel
varlıklar da paranın alternatifi olmaktadır.
Serbest piyasa sistemi, serbest kurt politikası,
liberal ekonomi politikası savunulmuş, devletin
ekonomik hayata müdahalesinin sakıncaları üzerinde
durulmuştur.
|