Türkiye’de bankalar mali ve kurumsal yapıları itibariyle göz ardı edilemeyecek noktalarda gelişme göstermişlerdir. Ancak, bunun yanında Türk bankacılığının gelişimini etkileyecek olumsuz etkenler mevcuttur. Türk bankaları da dünyadaki diğer bankalar gibi birçok riskle karşı karşıyadırlar. Risk analizinin amacı, risk seviyesinin istenen ve beklenen düzeye indirilmesidir. Bu riskler arasında en önemlileri kredi, likidite, faiz ve kur risklerinden oluşmaktadır. Bunlar dışında bankalar operasyonel riskler ve ödeme gücü riskleriyle de karşılaşmaktadırlar.

Mali riskler arasında en önemli ve ön plana çıkanı kredi riskleridir. Türk bankacılık sektörü yıllar boyunca kredi riskine gereken önemi vermiş ve risk en iyi yöneterek donuk alacaklarını mümkün olduğu kadar düşük seviyelerde tutarak riski yönetebileceğini göstermiştir.

Likidite yönetimi bankalar açısından hayati önem taşıyan unsurların en başında gelmektedir. Likidite riski; nakit çıkışlarının, mevcuttaki nakitle ya da nakit girişleriyle dengelenmemesi sonucunda oluşmaktadır. Bankalar riskli dönemlerde (kriz dönemlerinde) likidite riskini minimuma indirmek için özellikle kredi akışlarını yavaşlatarak likit kalmayı tercih etmektedirler.

Faiz riski, sistematik risklerin önemli bir bölümünü kapsamakta olup, bankaların aktif ve pasiflerinin yeniden fiyatlaması yapılırken vadelerindeki uyumsuzluk nedeniyle olası zarar etmesi olarak tanımlanabilir. Örnek verilmesi gerekirse uzun vadeli kredi verip, onu kısa vadeli mevduatlarla fonlama sonucu oluşan riskler bu kapsama girer.

Kur riski ise kurlarda meydana gelen bir anlık dalgalanma sonucu işletme ve finansal kurumların mali durumları üzerinde ortaya çıkabilecek olumsuz etkiler olarak tanımlanabilir. Döviz cinsinden beklenen nakit girişleriyle nakit çıkışları birbirine eşit ise “tam pozisyon”, nakit girişleri, nakit çıkışlarından fazlaysa buna “fazla pozisyon”, nakit çıkışları fazlaysa da “eksik pozisyon” meydana gelmektedir.

Kasım 2000 ve Şubat 2001’de yaşanan krizler, bankacılıkta risk yönetimi uygulamasının önemi bir kez daha gözler önüne serilmiş, bu sayede bankaların kayıplarının azaltılması ve bu yönetim ışığında karlı ürünlere yönelmeleri sağlanmak amaçlanmıştır.

Türk Bankacılık Sektöründe Değer Yaratmak

Bankacılıkta hizmet ve ürünlerin her bankada aşağı yukarı aynı olması, kolay ikame edilebilmesi ve kolay ulaşılabilir olması pazarlama alanında değer yaratma girişimlerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Değer yaratma da ancak doğru stratejilerle sağlanabilir.

İşletmelerin rekabet üstünlüğü elde edebilmek için gelecek üzerine odaklanarak, yeni süreç, faaliyet ve çalışmalar tasarlamaları gerekmektedir. Doğru strateji seçimi, özellikle amaç ve hedeflerin belirlenmesi ile başlar. Bir sonraki aşama bu hedeflerin gerçekleşebilmesi için işletmeye özel aksiyon planlarının yapılmasıdır.

Bir işletmenin stratejisi, işletmenin hissedarları, müşterileri, çalışanları ve bulunduğu toplum için nasıl bir değer yaratmayı planladığını gösterir. Eğer bir işletmede maddi olmayan varlıklar, işletmenin değerinin büyük bir kısmını oluşturuyorsa, o zaman işletme stratejinin gerçekleşmesi için, maddi olmayan varlıkların uyum içinde harekete geçirilmesi ve gerekmektedir.