İstihdam ve Toplam Arz Analizi

EMEK ARZI: İşgücü piyasasında arz edilen toplam emek miktan, her bir bireyin arz ettiği emek miktarının toplamıdır. Bu durumda toplam emek arzı eğrisi yine reel ücret düzeyinin artan bir fonksiyonu olup, pozitif eğimli bir eğri ile temsil edilir.

EMEK TALEBİ: Emek talebini üretim fonksiyonundan türetiyoruz. İlave emeğin hâsılaya katkısına emeğin marjinal verimi denir. Negatif eğimli MPL eğrisi (emeğin marjinal verimliliği eğrisi) aynı zamanda emek talep eğrisidir.

EMEK PİYASASINDA DENGE

Emek arz eğrisi, (L^s), ile emek talep eğrisinin, (MPL), kesiştiği nokta E'dir. Denge reel ücreti (W/P)» ve denge istihdam düzeyi L* dır. 

Emek Piyasasında Dengenin Değişmesi: Emek arzı eğrisi ülke nüfusunun artması ya da fiyat düzeyinin değişmesi gibi bir nedenle kayabi­lir. Fiyat düzeyinin değişmesi benzer biçimde emek talebini de etkileyebile­cektir, ancak bu etki emek arzının tersi yönünde olacaktır. Teknolojik bir ge­lişme de emek talebini artırabilir.

Ekonominin Dengesi: Toplam arz ve talep eğrisinin kesiştiği nokta­da belirlenen fiyat düzeyi ve üretim hacminde oluşur ki bu noktada üretici­lerin ve alıcılann planlan aynı anda gerçekleşmiş olur.

Keynesyen Toplam Arz Eğrisi: Keynesyen toplam arz eğrisi yatay olup, veri fiyat düzeyinde firmaların talep edilen her miktarı arz edebilece­ğini ima eder. Toplam talep artarsa fiyat düzeyi değişmeden gelir artar.

Klâsik Toplam Arz Eğrisi: Klâsik toplam arz eğrisi dikey olup, fiyat düzeyi ne olursa olsun, ekonomideki toplam arz miktarının sabit olduğunu ima eder. Toplam talep artışı gelir değiştirmeden fiyat düzeyini artırır. 

TOPLAM ARZ EĞRİSİNİN FARKLI DURUMLARINDAN EKONOMİ POLİTİKALARI 

Keynesyen Durum: Keynesyen toplam arz eğrisi, yatay eksene para­lel olduğundan, fiyatlar genel düzeyinde bir değişme olmadan üretim hac­mini artırabilmektedir. Genişletici maliye veya para politikaları top­lam talep eğrisini sağa kaydıracaktır.

Klâsik Durum: Genişletici maliye Politikası hasılayı değiştirmemekte, fiyatlan yükseltmektedir.

Klâsik Durumda Para Politikası: Klâsik durumda para politikası sa­dece fiyatlan üzerinde etkili olmakta, hâsıla düzeyi, reel para razı ve faiz haddi gibi reel değişkenleri etkilememektedir. 

POZİTİF EĞİMLİ TOPLAM ARZ EĞRİSİ 

Toplam arz eğrisi kısa dönemde pozitif eğimli, uzun dönemde ise dikey­dir. Ekonomistler arasında toplam arzın nasıl açıklanacağı konusunda görüş birliği olmadığı için, burada iki önemli modeli açıklayacağız. 

1)  Yapışkan Ücret Modeli

Ekonomistler nominal ücretlerin kısa dönemde yapışkan ya da tedricen değişken bir yapıda olduğunu kabul ederler. Yapışkan ücret modeli sabit bir nominal ücretin toplam arz açısından ne ifade ettiğini gösterir. Nominal ücret 

W = w x P^e

Nominal = Hedeflenen x Beklenen ücret

W/P = w x (P^e/P) 

Reel ücret  = Hedeflenen reel ücret   x  Beklenen fiyat düzeyi / Gerçekleşen fiyat düzeyi 

Ücret Yapışkanlığının Nedenleri

a)  Koordinasyon Problemleri
b) Etkin Ücret
c) Sözleşmeler ve Uzun Dönem İlişkileri
d)  içerdekiler ve Dışardakiler 

2)  İşçilerin Yanlış Algılama Modeli

Yeni klâsik bir ekonomist olan Robert Lucas tarafından geliştirilen kısa dönem arz eğrisinin bu ikinci modeli de emek piyasası üzerinde yoğunlaşır. Yapışkan ücret modelinden farklı olarak burada ücretlerin emek arz ve tale­bini dengelemek üzere serbest olduğu varsayılmaktadır. Ancak bu kez işçi­ler geçici bir süre için reel ve nominal ücretleri tam olarak ayırt edememek­tedirler.

Lucas arz eğrisi firmaların arz etmek istedikleri hâsıla miktarının fiili fiyat düzeyinin beklenen fiyat düzeyine oranı büyüdükçe artacağı göstermektedir. Burada, firmaların fiili fiyat düzeyini tam bilmeseler de, işçilere na­zaran daha iyi bir tahmin yapmaları yeterlidir