TÜRKİYE – AZERBAYCAN TİCARETİ
Kültürel yönden benzer özellikler taşımamız nedeniyle Azerbaycan
dışa açılmak isteyen işadamlarımız ve
yatırımcılarımız için oldukça cazip bir pazar
konumunda. Bağımsızlığını kazandıktan sonra vönünü
batıya çeviren Azerbaycan'ın Rusya, Ukrayna,
Gürcistan, Moldova ve Kazakistan ile serbest ticaret
anlaşması bulunuyor. Bu anlaşmayla da söz konusu
ülkeler arasında herhangi bir gümrük vergisi
uygulanmıvor. Bu da Azerbaycan'a yatırım yapmak
isteyen iş adanılan için önemli bir fırsat sağlıyor.
Ayrıca Azerbaycan, başta petrol ve doğalgaz olmak
üzere yer altı ve yer üstü kaynaklan itibariyle son
derece zengin, Orta Asya, Orta Doğu ve On Asya'nın
tam ortasında, tarihi ve ticari geçit yollarının
üzerinde bir konumda olmasından ölürü Kafkasya
bölgesinde oldukça önemli bir ülke olarak ilgi
çekiyor.
Azerbaycan ekonomisinde 1996 yılından itibaren gözle görünür bir
büyüme söz konusu. GSYİH bu dönemde yüzde 34.5
artarak 20.3 milyar dolara yükseldi. 2006 verilerine
göre, GSYİH'da sanayinin payı yüzde 58.3 iken
tarımın payı ise yüzde 7.1 olarak gerçekleşti. Kişi
başına düşen milli gelir ise 2 bin 373 dolar olarak
açıklandı.
Azerbaycan 1993-2007 yıllan arasında 30 milyar dolar civarında
doğrudan yabancı sermaye girişi yaşadı. Türkiye,
Azerbaycan'da 1995-2006 yılları itibariyle petrol ve
doğal gaz sektörüne yönelik yabancı sermaye
yatırımlarında ABD ve İngiltere'den sonra üçüncü
sırada, petrol ve doğal gaz dışı sektöre yönelik
yabancı sermaye yatırımlarında ise ikinci sırada yer
alıyor. Türk firmalarının toplam yatırım
miktarının, 3 milyar doların
üzerinde olduğu tahmin ediliyor
Türk şirketleri Azerbaycan'da telekomünikasyon, bankacılık ve
sigortacılık, finansal kiralama, inşaat-taahhüt,
basın-yayın, eğitim, sağlık, ulaştırma,
otomotiv, imalat sanayi, petrol gibi hemen her
konuda faaliyet gösteriyor
Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ticari ilişkilere bakıldığında
1991'den bu yana ticaret dengesi Türkiye lehine
fazla veriyordu. Fakat 2006'nm haziran ayından
itibaren Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının devreye
girmesiyle ilk defa dış ticaretimizde açık verilmeye
başlandı. 2006'da 385 milyon dolarlık ihracat
gerçekleştirirken, 388 milyon dolarlık ithalat
gerçekleştirmiş olduk.
2007'nin ilk 6 aylık sonuçlarına göre ise, Rusya'nın ardından
Azerbaycan'a en çok ihracat gerçekleştiren ikinci
ülke konumunda. Makine ve parçalan, hazır gıda
ürünleri, demir ve çelikten eşya ile kimya sanayi
ürünleri en çok ihraç ettiğimiz ürünler olarak
dikkat çekiyor.
Türkiye-Azerbaycan ikili ticaret
|
ihracat |
İthalat |
toplam |
Denge |
2002 |
231 |
65 |
296 |
166 |
2003 |
315 |
123 |
438 |
192 |
2004 |
404 |
136 |
540 |
268 |
2005 |
528 |
272 |
800 |
256 |
2006 |
695 |
340 |
1,035
|
355 |
|