Organize Olmayan Piyasalar

Bankalararası Serbest Para Piyasası 

Bankalar, Türk Lirası gereksinimlerini Merkez Bankası bünyesindeki interbank piyasasından karşılayabilecekleri gibi ikincil piyasa olarak adlandırılan Bankalar Arası Serbest Para Piyasası’ndan da karşılayabiliyorlar. Bankalar işlem maliyetlerinin birincil İnterbank’a kıyasla daha düşük olması ve Merkez Bankası tarafından kendilerine tanınan limitlerin yetersiz olması durumuna bu piyasayı tercih ediyorlar.

Herhangi bir banka, karşı bankanın kendisi için tanıdığı maksimum işlem miktarına kadar borçlanabiliyor. Genelde bu işlem için herhangi bir teminat istenmiyor. Bankalar doğrudan telefon veya Reuters ekranı aracılığı ile birbirleriyle yüz yüze işlem yapabiliyor. Bu nedenle borçlanma oranı da iki banka arasında hiçbir alt ve üst sınırlama olmaksızın pazarlıkla belirleniyor. Bankalar, TRL DEPO, TRL, DEPP ve TRL DEPQ sayfalarında ilan ettikleri kotasyonlarını centilmenlik anlaşması gereği limitleri olan bankalara ekran fiyatı olarak veriyor.

Bankalararası Repo Piyasası

Bankalar ve diğer aracı kurumlar repo işlemlerini İMKB bünyesindeki organize piyasada yapabildikleri gibi kendi aralarında da hiçbir sınırlamaya tabi olmadan gerçekleştirebiliyor. Bu piyasadaki tek sınırlamayı miktar oluşturuyor. Bankalar ve diğer aracı kurumlar birbirlerine tanıdıkları limit kadar işlem yapabiliyor.

Bu piyasanın tercih edilmesinde organize piyasada banka ve aracı kurumlara tanınan limitin yetersiz kalması rol oynuyor. Daha çok İMKB bünyesindeki Repo-Ters Repo Piyasası’ndaki oranların baz alındığı piyasada işlemler, telefon veya bilgi dağıtım firmaları aracılığıyla gerçekleştiriliyor.

Bankalararası Bono ve Tahvil Piyasası

Bankalar ve diğer aracı kurumlar doğrudan menkul kıymet alım ve satım işlemlerini, İMKB bünyesindeki Kesin Alım-Satım Piyasası’nda yapabildikleri gibi kendi aralarında da serbestçe yapabiliyorlar. Özellikle ileri valörlü işlemlerin tercih edildiği Serbest Bono ve Tahvil Piyasası’nda işlemler direkt telefon veya bilgi dağıtım firmaları aracılığıyla gerçekleşiyor.

Bu piyasanın tek tercih ediliş nedeni valör değil, limit kısıtlamaları. Bilindiği gibi İMKB bünyesindeki Kesim Alım-Satım Piyasası’nda işlemler katılımcılara tanınan limitler dahilinde yapılıyor. Oysa bankalar ve aracı kurumlar serbest piyasada karşı tarafın kendine tanıdığı maksimum limit kadar alım satım yapabiliyor.