Türkiye’nin 82 yıllık tarihinin 59 yılında bütçe açığı verildi. 1923-2004 yılları arasındaki dönemde bütçe açıklarının toplamı 233 milyar dolara ulaşırken, Türkiye sadece son 10 yılda 171.3 milyar dolar bütçe açığı verdi.

Ankara Ticaret Odası (ATO) Açıklar Tarihi adlı raporunu açıkladı. Rapora göre Türkiye 82 yıllık cumhuriyet tarihinin sadece 23 yılını denk ya da bütçe fazlası ile tamamladı. Rapora göre 1923-2004 yılları arasındaki dönemde bütçe açıklarının toplamı 233 milyar dolara ulaştı. Bunun yanı sıra sadece son 10 yılda 171.3 milyar dolar bütçe açığı verildi. Türkiye, bu sürede 66 yılda dış ticaret açığı verirken, 82 yılda toplam dış ticaret açığı miktarı 303 milyar dolar oldu. Dış ticaret fazlası verilen yıllar ise 16 yıl ile sınırlı kaldı. Toplam dış ticaret fazlası tutarı 418 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Gümrük Birliğinin etkisi

Rapora göre Türkiye, dış ticaret açıklarının yüzde 60ını teşkil eden 183 milyar dolarlık kısmını Gümrük Birliğinden sonraki 9 yıla sığdırdı. Aynı dönemde verilen bütçe açığı da 165.3 milyar dolar oldu. Gümrük Birliğinde geçen 9 yıllık dönemin bütçe ve dış ticaret açığı toplamı 348 milyar doları buldu.

Bütçesinde ve dış ticaretinde 82 yılda toplam 536 milyar dolar açık veren Türkiye, bu açıkları borçlanma ya da para basma yolu ile kapatmaya çalışınca, enflasyonlardan ve krizlerin pençesinden kurtulamadı.

2005 yılında bütçe açığının 9.7 milyar YTL olarak gerçekleşmiştir.

Bütçede faiz dışı fazla rakamının 35.9 milyar YTL olarak gerçekleşti. 2001 yılında yüzde 16 olan bütçe açğı/GSMH oranı, 2005 yılı itibariyle yüzde 3’ye indi. 2004 yılına göre yüzde 67.8 oranında azalmıştır.

2005 yılında bütçe giderleri 144.5 milyar YTL, faiz hariç giderler 98.8 milyar YTL, faiz gideri 45.6 milyar YTL oldu. 134.8 milyar YTL olan bütçe gelirlerinin 106.9 milyar YTL’lik kısmı vergi gelirlerinden elde edilmiştir.