Türkiye Ekonomisi

Dünya Ekonomisi

Osmanlı Ekonomisi

Finansal Ekonomi

İşletme Ekonomisi

Hizmet Ekonomisi

Kalkınma Ekonomisi

Tarım Ekonomisi

Borsa ve Yatırım

Ekonomi Sözlüğü

Ekonomi Ders Notları

Ekonomi Düşünürleri

Genel Ekonomi Soruları

Özel İstatistik Arşivi

Özel İktisat Konuları

Açık Öğretim İktisat

Ekonomi Kurumları

Kamu Yönetimi

Kamu (Devlet) Maliyesi

Sigortacılık Konuları

Türkiye İktisat Tarihi

Yeraltı Ekonomisi

Kredi Kartı Piyasası

Gelişmekte Olan Ülkeler

Finansal Piyasalar

Kent Ekonomisi

Liberalizm

Forex Piyasaları

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Bütçe Açıkları, Türkiye'nin Bütçe Açığı

Türkiye’nin 82 yıllık tarihinin 59 yılında bütçe açığı verildi. 1923-2004 yılları arasındaki dönemde bütçe açıklarının toplamı 233 milyar dolara ulaşırken, Türkiye sadece son 10 yılda 171.3 milyar dolar bütçe açığı verdi.

Ankara Ticaret Odası (ATO) Açıklar Tarihi adlı raporunu açıkladı. Rapora göre Türkiye 82 yıllık cumhuriyet tarihinin sadece 23 yılını denk ya da bütçe fazlası ile tamamladı. Rapora göre 1923-2004 yılları arasındaki dönemde bütçe açıklarının toplamı 233 milyar dolara ulaştı. Bunun yanı sıra sadece son 10 yılda 171.3 milyar dolar bütçe açığı verildi. Türkiye, bu sürede 66 yılda dış ticaret açığı verirken, 82 yılda toplam dış ticaret açığı miktarı 303 milyar dolar oldu. Dış ticaret fazlası verilen yıllar ise 16 yıl ile sınırlı kaldı. Toplam dış ticaret fazlası tutarı 418 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Raporun dikkat çektiği bir diğer sonuç da bütçe ve dış ticaret disiplininden ödün verilmeyen yılların cumhuriyetin ilk yıllarına ve Atatürk’ün ölümüne kadar olan süreye sığdırılmış olması.

Gümrük Birliğinin etkisi

Rapora göre Türkiye, dış ticaret açıklarının yüzde 60ını teşkil eden 183 milyar dolarlık kısmını Gümrük Birliğinden sonraki 9 yıla sığdırdı. Aynı dönemde verilen bütçe açığı da 165.3 milyar dolar oldu. Gümrük Birliğinde geçen 9 yıllık dönemin bütçe ve dış ticaret açığı toplamı 348 milyar doları buldu.

Bütçesinde ve dış ticaretinde 82 yılda toplam 536 milyar dolar açık veren Türkiye, bu açıkları borçlanma ya da para basma yolu ile kapatmaya çalışınca, enflasyonlardan ve krizlerin pençesinden kurtulamadı.

Yıllara göre bütçe açığının GSMH'ya oranı(%)

2000 -10.56   /  2001  -16.45

2002  -14.66  /  2003  -11.27

2004  -7.1     /   2005 -3

BÜTÇE DENGESİ 2000 2002 2003 2004 2005
           
GELİRLER  33.440.143 75.592.324 100.250.427 110.720.859 134.819.231
           
HARCAMALAR    46.705.028 115.682.350 140.454.842 141.820.860 144.562.290
           
FAİZ DIŞI HARCAMA   26.265.166 63.811.691 81.845.679 84.532.370 98.882.758
           
FAİZ DIŞI DENGE  7.174.977 11.780.633 18.404.748 26.188.489 35.936.473
           
BÜTÇE DENGESİ  -13.264.885 -40.090.026 -40.204.415 -30.300.001 -9.743.059

 

2005 yılında bütçe açığının 9.7 milyar YTL olarak gerçekleşmiştir.

Bütçede faiz dışı fazla rakamının 35.9 milyar YTL olarak gerçekleşti. 2001 yılında yüzde 16 olan bütçe açğı/GSMH oranı, 2005 yılı itibariyle yüzde 3’ye indi. 2004 yılına göre yüzde 67.8 oranında azalmıştır.

2005 yılında bütçe giderleri 144.5 milyar YTL, faiz hariç giderler 98.8 milyar YTL, faiz gideri 45.6 milyar YTL oldu. 134.8 milyar YTL olan bütçe gelirlerinin 106.9 milyar YTL’lik kısmı vergi gelirlerinden elde edilmiştir.

 

 

Anasayfa - İktisat - Makale - Ekonomi - Borsa - İstatistik - Türkiye Ekonomisi - Ekonomi Sözlüğü - Gizlilik Politikası

Sağlık Bilgileri