Gayrimenkul
Sermaye İradı, Gayrimenkul Sermaye İradı Beyanı
Gayrimenkul sermayeden özellikle bina ve araziden
sağlanan bir gelir türü olup, Türk vergi mevzuatında
birtakım mal ve hakların kimya verilmesinden elde
edilen menfaatleri tanımlamak için kullanılmıştır.
Vergicilikte, esas itibariyle sermayeden sağlanan
gelirler irat, emekten sağlananlar ise
kazanç terimiyle ifade edilmiştir. Gelir Vergisi
Kanunu da bu görüşü benimsemiş ve sermayeden
sağlanan gelirleri gayr(menkul sermaye iradı
ve menkul sermaye iradı başlıklı iki ayrı
grupta toplamıştır. Gerçek kişilerin yıllık irat ve
kazançlarının toplam safi tutarını vergilendiren
Gelir Vergisi Kanununun 2. maddesinde, gelir unsuru
olarak. yedi ayrı türde irat ve kazançtan söz
edilmiştir. Gayrimenkul sermaye iradı bunlardan
biridir. Hemen belirtmek gerekir ki, vergicilikteki
"gayrimenkul sermaye" teriminin hukuktaki
"gayrimenkul" kavramından daha geniş bir anlamı
vardır.
Gelir Vergisi Kanununda gelir unsurlarının her biri
ayrı ayrı tanımlanıp belirlenmiş ve bunların nasıl
bir hesaplama sonucu matraha dahil edilecekleri
açıkça belirtilmiştir. Nitekim. sözÜ geçen Kanunun
70. maddesi, aşağıda yazılı mal ve hakların
sahipleri mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve
intifa hakkı sahipleri ya da kiracılar tarafından
kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul
sermaye iradı sayılmıştır:
1)
Arazi, bina (döşeli olarak kiraya verilenlerde
döşeme için alınan kira bedelleri dahildir) maden
suları, memba sulan, madenler, taşocakları, kum ve
çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit hamanları,
tuzlalar ve bunların mütemmim cüzüleri ve
teferruatı.
2)
Voli mahalleri ve dalyanları,
3) Gayrimenkullerin ayrı olarak kiraya verilen
mütemmim cüzüleri ve teferruatı ile bilumum
tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri,
4) Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar
5) Arama, işletme ve imtiyaz haklan ve
ruhsatları ihtira beratı, alameti farika, marka,
ticaret unvanı. her türlü teknik resim, desen.
model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses
ve görüntü bantları, sanayi ve ticaret ve bilim
alanlarında elde edilmiş bir tecrübe ait bilgiler,
gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki
kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar
(bu hakların kullanılması için gerekli malzeme ve
teçhizat bedelleri de gayrimenkul sermaye iradı
sayılır),
6) Telif haklan (bu hakların müellifleri veya
bunların kanuni mirasçıları tarafından
kiralanmasından doğan kazançlar serbest meslek
kazancıdır),
7)
Gemi ve gemi paylan (motorlu olup olmadıklarına ve
tonilatolarına bakılmaz) ile tüm motorlu yükleme ve
boşaltma araçları,
8)
Motorlu araç ve cer (çekme) araçları ile her türlü
,motorlu araç, makine ve teçhizat
|