Güneş Enerjisi Nedir, Güneş Enerjisinin Kullanıldığı Alanlar
Yeryüzündeki hayatın kaynağı ve bütün enerji
kaynaklarının kökeni güneşe dayanmaktadır. Günümüzde
enerji kaynağı olarak kullanılan bütün fosil
yakıtlar, milyonlarca yıl önce güneşten aldıkları
enerji sayesinde varlıklarını sürdüren bitki ve
hayvanların dönüşmüş şeklidir. Güneş ve çevresinde
dolanan gezegenlerden oluşan güneş sistemi dünya
için temel bir enerji kaynağıdır. Günümüzde
kullanılan enerji kaynaklarının büyük bir kısmı
güneşin sebep olduğu olaylar sonucu ortaya
çıkmaktadır. Güneş enerjisi, güneşin çekirdeğinde
yer alan fiizyon süreci ile açığa çıkan ışıma
enerjisidir, güneşteki hidrojen gazının helyuma
dönüşmesi şeklindeki füzyon sürecinden kaynaklanır.
Ancak bu yakıtların tümü fosil kökenli olduklarından
bir süre sonra tükenecekleri de açıktır. Ayrıca
fosil kökenli yakıtların neden olduğu çevre
sorunları ayrı bir problem olarak
değerlendirilmektedir. Fosil yakıtların tüketimi
nedeniyle atmosfere salınan bu emisyonların küresel
ısınmanın nedeni olduğu da bilinmektedir.
Güneş
enerjisi teknolojileri yöntem, malzeme ve teknolojik
düzey açısından iki ana gruba ayrılabilmektedir. Bu
gruplar;
* Isıl
enerji teknolojileri: Bu sistemlerde öncelikle güneş
enerjisinden ısı elde edilir. Bu ısı doğrudan
kullanılabileceği gibi elektrik üretiminde de
kullanılabilmektedir.
* Güneş Pilleri: Fotovoltaik pil olarak da
adlandırılabilen bu yan-iletken malzemeler güneş
ışığım doğrudan elektriğe çevirmektedir.
Güneş
enerjisi tükenmeyen bir enerji kaynağıdır ve gaz,
duman, toz, karbon veya kükürt gibi zararlı
maddeleri yoktur. Tüm dünya ülkelerinin
yararlanabileceği bir enerji kaynağı olduğundan
ülkelerin enerji açısından bağımlılıklarını ortadan
kaldırmaktadır. Herhangi bir ulaştırma harcaması
olmadan her yerde sağlanabilmektedir. Ancak güneş
enerjisinin yoğunluğu azdır ve istenilen anda
istenilen yoğunlukta bulunamayabilmektedir. Günümüz
teknolojik yapısında güneş enerjisinden yararlanmak
için yapılması gereken düzeneklerin yatınım
giderleri yüksektir.
Güneş
pilleri, güneş enerjisini doğrudan doğruya elektrik
enerjisine dönüştüren, yan iletken sistemlerdir.
Güneş pillerinin ömürleri ve güç yoğunlukları
oldukça yüksektir. Güneş pillerinde silisyum temel
malzeme olarak kullanılmaktadır. Güneş pillerinin
maliyetleri yüksektir ve ek olarak bir
depolama sistemine ihtiyaç duymaktadırlar.
Güneş
enerjisinden, ısı enerjisine dönüştürülerek,
elektrik enerjisine dönüştürülerek
yararlanılabilmektedir. Ayrıca yan iletkenler
kullanılarak doğrudan elektrik üretimi de mümkündür.
Güneş enerjisini ısıya dönüştürerek yararlanma
alanları sıcaklık sınırına göre üç bölümde
incelenmektedir.
Düşük
Sıcaklıklarda: 150 C'den düşük sıcaklıklar
•
Kullanım suyunun ısıtılması
• Bina
ısıtma ve havalandırma
•
Tarımda ürün kurutma ve seracılık
• Su
damıtma ve tuz üretimi Orta Sıcaklıklarda: 600 C'a
kadar olan sıcaklıklar
• Sulama için su pompalan
• Küçük
motorlar, güneş tencereleri
• Buhar
jeneratörüyle elektrik üretimi Yüksek Sıcaklıklarda:
600 C'nin üzeri sıcaklıklar
• Güneş fırınları
•
Elektrik eldesi
• Madde
araştırılması
•
Egzotik maddeler yapımı, seramikler
Yeryüzünün her yeri aynı oranda güneş almamaktadır.
Yeryüzünün güneş ışınlarının en uzun süre ve dike
yakın açıyla alan bölgesi, Oğlak dönencesiyle Yengeç
dönencesi arasında kalan sahadır. Ekvatordan
kutuplara doğru uzaklaştıkça güneş ışınlarının
ısıtma gücü azalmaktadır. Örneğin kutup bölgelerinde
güneş enerjisi ekvatordakine göre %25 oranında
azalmaktadır.
Güneş
enerjisi temiz bir kaynaktır. Bugün dünyanın en
önemli çevre sorunu, atmosferdeki CO2
oranının artışından ve sera etkisinden kaynaklanan
küresel ısınma olduğu söylenebilir. Güneş ışınımını
kullanarak çalışan santraller CO2 olmayan
santrallerdir.
Yapılan ölçümler çerçevesinde
güneşten dünyaya gelen enerjinin atmosfer üzerinde
m2'ye 1,35 kW (kilowatt) olduğu belirlenmiştir. 10
m2 alandan elde edilen güneş enerjisi yaklaşık 1 kW
civarındadır. Bu hesaplamadan yola çıkarak bir yılda
dünyaya gelen güneş enerjisinin tespit edilen kömür
rezervlerinin 50 katı büyüklüğü sahip olduğu ortaya
çıkmıştır. Güneş ışınlarından yararlanmak için pek
çok teknoloji geliştirilmiştir. Bu teknolojilerin
bir kısmı güneş enerjisini ışık ya da ısı enerjisi
şeklinde direk olarak kullanırken, diğer
teknolojiler güneş enerjisinden elektrik elde etmek
şeklinde kullanılmaktadır. Fakat güneş enerjisinden
faydalanarak elektrik üretimi yapmak bugünkü
teknolojilere göre rüzgar, hidrolik ve fosil
yakıtlara göre daha maliyetlidir.
|