BAPTİST
SAY (1767-1832)
Fransız
ekonomist “Pazar yasası” ismi verilen yasa ile tanınmıştır. Bu
yasayla üretilen bir malın değeri kadar, pazarda para istemi
sağladığı, üretimin potansiyel bir istem olduğu, yapılan
üretimin kendi pazarını yarattığını kabul etmektedir. Zaten
üreticinin en büyük arzusu ürettiği malı satmaktır. Bir malın
istemi onun göreli fiyatına bağlıdır. Malla ilgili para istem ve
sunusu, malın göreli fiyatına göre yapılır. Halbuki miktar
teorisinde para istemi göreli mal fiyatına göre değil mutlak
fiyatlara göre olur.
Mal istemi
para istem anlamına gelir. Çünkü mala olan gereksinim para
ihtiyacını yaratır. Bu da para sunusunu etkiler.
Say paranın
mübadele için istendiğini, gömüleme olmadığını bunun için tam
istihdamın sağlandığını kabul etmektedir. Say sermayeyi, üretime
bağlı serbest kullanılabilir fonlar diye ikiye ayırmakta, faizin
likit paranın istem ve sunusunu etkileyeceğini kabul etmektedir.
Özel kesimi
savunan Baptist Say, Devletin sanayi ve ticaret işi yapmak için
parası bulunduğunu, ama yapılacak işlerin başarı kazanması için
çalışmayacağın çünkü bunların parasının cebinden çıkmadığını
ileri sürmektedir. Devlet bireylere “iş yapmanız için uygun bir
çevre yaratıyorum. Şimdi zengin olmaya bakın” demelidir.
ROBERT
MALTHUS (1766-1834)
Keynes “19.
asırda ekonomi biliminin temelini Ricardo yerine Malthus atsaydı
bugün dünyamız daha uslu ve zengin olacaktı” diyerek Malthus’u
Ricardo’ya tercih ettiğini belirtmiştir.
Malthus
zenginliğin artışı, üretimin tüketimden fazla olmasına bağlıdır.
Bu doğru olmakla birlikte fazla tasarrufun da üretim yapmayı
engelleyeceğini kabul eder. İstem sunuya uymakta, bu nedenle
fazla tasarruf yapılması doğru değildir demektedir. Zira üretimi
istem kamcılar.
R. Malthus,
Ricardo’nun da kabul ettiği Say’in “Pazar yasasını” kabul
etmemektedir. Bu nedenle üretimin tam iş gücü kullanımı
düzeyinde olacağını düşünmemektedir.
Üretim
gerçek isteme bağlıdır. Bu nedenle bir bölüm makinanın üretimde
kullanılmaması doğaldır. Malthus para miktarı konusunda
aydınlaıcı bilgi vermemiştir. İncelemelerine banka sistemi
aracılığıyla para miktarının artışı, gömüleme gibi konular
almamıştır.
|