Davıd
Ricardo Ve Klasik Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi
Dış ticaret teorisinde A. Smith'in
Mutlak Üstünlükler Teorisi önemli bir yere sahip olmasına
rağmen, uluslararası ihtisaslaşmayı yalnızca mutlak üstünlükler
ile açıklamak mümkün değildir. Çünkü, eğer bir ülke bütün
malları diğerine göre mutlak olarak daha ucuza üretirse durum ne
olacaktır. Bu sorunun cevabını, David Ricardo Karşılaştırmalı
Üstünlükler Teorisi ile vermiştir.
Dolaşımdaki para miktarı metal para ve Merkez Bankasının bastığı
kağıt paradan meydana gelmektedir. Ricardo paranın dolaşım hızı
konusunda açıklık getirmemiştir. Zira bir birim paranın birçok
muamele yaptığını gözönünde tutmamıştır. Para miktarı konusunda
Ricardo iki varsayımdan hareket etmektedir; Kağıt paranın altına
çevrilebilir olduğu ülkeler, Kağıt paranın altına çevrilmediği
ülkeler
Kağıt paranın altına çevrilebilir olduğu ülkelerde kağıt para
üzerinde yazılı tutar miktarında altına çevrilmektedir. Bu ya
dolaşımadki kağıt paranın altın veya gümüş paraya çevrilme veya
külçe altına çevrilebilmesidir. Ricardo dış ödemelerde külçe
altın ödemenin yeterli olacağını kabul etmiştir.
Kağıt paranın altına çevrilmediği ülkelerde, uluslararası alanda
meydana gelen ekonomik olayların milli sınırlar içinde etki
yapacağını kabul eden Ricardo, Devletin fazla para basarak bütçe
açığını kapatmasının fiyatların yükselmesine neden olacağını
kabul etmektedir.
Ricardo, bir ülkenin iki farklı malda
mutlak olarak dezatavantajı olmasına ve diğer bir ülkenin bu
malların üretiminde mutlak üstünlüğü olmasına rağmen, ülkeler
arasında yine de ticaret yapılabileceğini ve bu ticaretten her
iki ülkenin de kârlı çıkabileceğini göstermiştir. Ricardo'ya
göre her iki malın üretiminde de mutlak olarak dezavantajı olan
bir ülke, daha az dezavantaja sahip olduğu malı üretip ihraç
ederse, bu malın üretim ve ihracatında karşılaştırmalı üstünlüğe
sahip olur. Diğer taraftan bu ülke, daha fazla mutlak
dezavantajı olduğu malın üretimini durduracağı için, bu malı
diğer ülkeden ithal edecektir, işte bu kurala ekonomi
öğretisinde, Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi adı verilir.
Ricardo'nun Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi'ni daha basit
olarak şu klasik örnek ile de açıklamak mümkündür. Eğer bir
avukat hem sekreterden daha hızlı daktilo yazmasını bilir ve hem
de avukatlık hizmetlerini yürütmeye kalkarsa, iki işi aynı anda
yapmaya kalkışmasından dolayı kayba uğrayacaktır. Avukat, kendi
mesleği olan hukukçuluğa devam edip yanısıra işlerini yürütecek
bir sekreter alırsa, yazı yazmaya ayırdığı zaman karşılığında
avukatlık yaparak çok daha fazla kazanç sağlayabilecektir. Çünkü
bir saat avukatlık yaparak elde edeceği gelir, bir saat
sekreterlik hizmetini kendinin görmesiyle elde edeceği gelirin
çok üzerinde olacaktır.
|