Jeotermal Enerji
Jeotermal kelimesi yer anlamına gelen "jeo" ve ısı
anlamına gelen "termal" kelimelerinin birleşmesinden
oluşmuştur. Jeotermal enerji, yerkabuğunun çeşitli
derinliklerinde birikmiş ısının oluşturduğu,
sıcaklıkları sürekli olarak bölgesel atmosferik
ortalama sıcaklığının üzerinde olan ve çevresindeki
normal yer altı ve yerüstü sulanna göre daha fazla
erimiş mineral, çeşitli tuzlar ve gazlar içerebilen
sıcak su ve buhardır. Herhangi bir akışkan
içermemesine rağmen bazı teknik yöntemlerle
ısısından yararlanılan, yerin derinliklerindeki
sıcak kuru kayalar da jeotermal enerji kaynağı
olarak adlandırılmaktadır.127
Yerkabuğunun derinliklerinde bulunan ısı enerjisi
yüklü yağmur sulan sandajla yeryüzüne çıkartılarak
jeotermal enerji elde edilmektedir.
Jeotermal enerji çok yüksek verimlidir ve direk
olarak elde edilebildiği için maliyeti düşük
olmaktadır. Ancak yeraltından çıkarılan kısmın aynı
oranda kısa süreçte tekrar oluşması mümkün
olmamaktadır. Ayrıca bu kaynaklardan elde edilen su
genellikle aşındırıcı ve kirlilik yaratıcı minareler
de içermektedir.
Jeotermal enerji, sıcaklık içeriğine göre üç ana
gruba ayrılmaktadır. Bu gruplar:
•
Düşük Sıcaklıklı Sahalar
•
Orta Sıcaklıklı Sahalar
•
Yüksek Sıcaklıklı Sahalar olarak adlandırılmaktadır.
Düşük ve
orta sıcaklıklı sahalar günümüzde sera, bina ve
zirai kullanımlarda ısıtma amaçlı; endüstride
yiyecek kurutulması, kerestecilik, kâğıt ve dokuma
sanayinde, dericilikte ve soğutma tesislerinde;
borik asit, amonyum bikarbonat, ağır su
akışkanlarındaki karbondioksit elde edilmesinde
kullanılmaktadır.130 Hazne sıcaklığı 150
C'den fazla olan jeotermal sahalarda konvansiyonel
elektrik üretimi gerçekleştirilebilmektedir.
Jeotermal enerji üretimi; yerin derinliklerinde
bulunan sıcak akışkanın sondajlar aracılığı ile
üretilerek doğrudan veya dolaylı ekonomik kullanıma
sunulması ile gerçekleşmektedir. Jeotermal enerjide
üretim teknolojisi yer ısısının akışkanlar ve
sondajlar aracılığı ile yüzeye çıkarılmasından sonra
bu enerjinin elektrik enerjisine dönüştürülmesi, ısı
enerjisi şeklinde doğrudan kullanımı, endüstri ve
turizm alanında çeşitli yöntemlerle kullanılması
şeklinde olmaktadır.
Enerji
Kaynağı Olarak Jeotermal Enerjinin Üstünlükleri
Fosil ve
diğer yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde en
temiz ve en ucuz enerji kaynağı jeotermaldir. A.B.D.
Enerji Bakanlığı sera etkisi yaratan karbondioksit
emisyonunun jeotermal enerjide sıfıra yakın değerde
olduğunu belirtmiştir. Doğal gazda olan risklerden
yangın, patlama, zehirlenme riskleri jeotermal
enerji kullanımında ortaya çıkmamaktadır. Jeotermal
merkezi ısıtma sistemleri ve jeotermal elektrik
üretim santrallerinde yakıt yakılmadığından azot
emisyonu ve sülfürdioksit emisyonu sıfırdır.
Jeotermal enerji kullanımı yerli enerji kullanımım
arttırmakta ve ithal enerjiye olan ihtiyacımızı
azaltmaktadır. Jeotermal enerjinin kullanım
ücretleri Ekim-Kasım aylan gibi belirlenmekte ve
ilgili yılda değişiklik göstermemektedir.
|