|
Özelleştirme Nedir
Özelleştirme; Milli ekonomi içerisinde, kamunun rolünün asgariye
indirilmesi veya tamamen
kaldırılmasıdır. Millileştirmenin tam tersidir. Bu anlamıyla
özelleştirme sadece kamu kuruluşlarının elden çıkarılması değil,
piyasanın tam anlamıyla serbest piyasa koşullarına uygun hale
getirilmesi, devletin elini ekonomiden neredeyse tamamen
çekmesidir. Dar anlamı ile ise, özelleştirme; sadece kamu
iktisadi teşekküllerin mülkiyet ve yönetiminin özel sektöre
devredilmesi anlamına gelir. Bu tür özelleştirmeden
bahsedilebilmesi için mülkiyet devri şarttır. KİT’lerin en az
%51’lik hissenin özel sektöre devredilmesi gerekir.
Özelleştirmenin Amaçları
1. Ekonomik Amaçlar
a. Verimliliği ve etkinliği arttırma kamu kuruluşlarının kar
amacı gütmemesi, genel
olarak rekabetten uzak olması kuruluşun, ekonominin kıt
kaynaklarını kullanması ise
ekonomideki verimliliği azaltmaktadır.
b. Piyasa ekonomisini güçlendirmek dünyada şuanda kabul gören
ekonomik görüş, liberal
piyasa ekonomisidir. Piyasa ekonomisi globalleşmeyle birlikte
hızla yayılmakta, dış ticarete
açık olan ülkeleri kendi kurallarına uymaya zorlamaktadır.
Rekabet koşullarının düzeltilmesi
güçlü bir özel sektör, devletin ekonomiden elini çekmesi gibi
politikalar serbest piyasa ekonomisinin öncelikli koşullarıdır.
c. Sermaye piyasasını geliştirmek sermaye piyasası derin ve
sağlam olan ülkeler, krizden
çok daha rahat çıkabilmektedir. Sermayenin tabana yayılmasında
en önemli araçlardan biri
olan sermaye piyasaları, liberal piyasa ekonomisinin en önemli
faktörlerinden birini oluşmaktadır.
d. Döviz gelirlerini arttırmak KİT’lerin yabancı şirketlere
satılması, ülkeye yapılan yatırımları arttırmakta, hazineye
döviz girmesini sağlamaktadır.
2. Mali Amaçlar
KİT’lerin satılmasından elde edilen kaynaklarla, iç(vergi) ve
dış(borç)
finansman kaynaklarına alternatif sağlanır. Ayrıca devlet
bütçesi üzerindeki KİT finansman
yükü azalır.
a. Hazinenin KİT’lere sağladığı mali desteğin asgariye
indirilmesi
b. Devlete gelir sağlamak
c. Yabancı sermayenin teşvik edilmesi
d. Modern teknoloji ve yönetim tekniklerinin cezbedilmesi
|