|
Sendikaların Sosyal ve Politik Amaçları
Toplu pazarlık her ne kadar sendika çabalarının odak noktası
olmakta ise de, sendikalar aynı zamanda politik
faaliyetler içinde de bulunurlar. Devletin iş
piyasalarında düzenleyicilik görevi olduğu göz önüne
alındığında, politik faaliyette bulunarak sendikalar
işgücünün yararına olan kanunların yürürlüğe
konulmasında etkili olmak gibi stratejik bir amacı
gerçekleştirmeye çalışırlar, işgücünün yararına olan
kanunların yürürlüğe girmesi ve uygulanması doğrudan
veya dolaylı olarak sendikaların amaçlan ile ilgili
pek çok alanı kapsamaktadır. Sendikalar organize
olmamış işçilerin organize olmalarını mümkün kılan
ve yeni ve güçsüz sendikaların korunmasını sağlayan
kanun ve yönetmeliklerin kabulünü sağlamaya
çalışırlar. Devletin kanun ve yönetmelikler yolu ile
sağlayacağı bu yardım sendikaların organize olma
maliyetlerini azaltarak veya sendikalı işgücü
talebini teşvik ederek sendikaların pazarlık
güçlerini desteklemektedir. Sendikaların açıkça
görülebilen politik amaçlan arasında asgari ücret
uygulaması, sağlık ve güvenlik kanunları, devlet
tarafından yönetilen işsizlik sigortası ve sosyal
güvenlik programlan, iş kazaları ve emeklilik ile
ilgili düzenlemeler, grev yapma hürriyeti gibi
amaçlar sayılabilir. Sendikaların politik
amaçlarının altında yatan unsur ekonomiyi maksimum
sayıda istihdam imkanlarını sağlayacak şekilde
yüksek düzeyde tutmaktır. Sendika liderleri, bir
gurup olarak, devletin mali politikaları ve kamu
harcamaları düzeyinin ekonominin tekerleklerini
dengede tutan unsurlar olduğuna inanırlar. Bu açıdan
resesyon dönemlerinde hükümetin ekonomiyi düşüşten
koruyacak araçlara sahip olduğunu düşünürler.
Sendikalar ekonominin yükselme devrelerinde toplu
pazarlığa daha fazla önem verirlerken, resesyon
devrelerine politik kararlar üzerinde etkili olmaya
çalışırlar. Bundan dolayıdır ki ekonominin gerileme
devrelerinde sendikalar genelde aktif-saldırgan
politika yerine pasif politikalar izlemeyi tercih
ederler.
Toplu pazarlıkta firma yöneticileri sendika yetkililerini giderek
artan bir şekilde hesaba katmak zorundadırlar ve
sendikaların kazandıkları mukaveleden doğan haklar
idari kararlar içinde yer almaktadır. Bundan 20-30
yıl önce söz konusu olmayan hakların bugün var
oluşları güçlü sendikaların müşterek karar alma
sürecine girmelerinde önemli haklar kazandıklarını
göstermektedir.
Günümüzde siyasi partiler bu nedenle geçmişte olduğu gibi işçilerin
politik bir güç oldukları gerçeğini gözardı
etmemektedirler20. Sendikaların politik
amaçlan da siyasi partilerin sendikalara olan bakış
açılan gibi zamanla değişime uğramıştır.
Sendikalaşmanın ilk aşamalannda sendikalann temel
politik amacı sosyal değişimi sağlamak iken zaman
içinde toplumdaki değişiklik sendikalann sosyal
değişim fonksiyonunun değişmesine neden olmuştur.
Bunun sonucu olarak sosyal sınıf çatışması
endüstriyel mücadeleye indirgenmiş, devrimci
yaklaşım yerini mevcut sistemin gelişmesi,
mükemmelleşmesi amacına bırakmıştır. Günümüzde
sendikalann istihdam imkanlannı korama programlan bu
açıdan devrimci bir nitelik taşımamakta, tersine hür
teşebbüs sistemi depresyon veya ekonomik
dalgalanmaların olması durumunda
güçlendirilemeyeceği için, mevcut sistemin iyi
işleyişini amaçlamaktadır.
|