Nakliye Süresince Ürün Kalitesinin Korunması
İşlenmiş ve ambalajlanmış, özellikle çabuk
bozulabilen dondurulmuş veya soğutulmuş gıdaların
nakliyesinde dikkat edilecek hususlar:
- Ambalaj ve etiketlemenin doğru olması,
- Sıcaklık, nem ve diğer çevresel kontroller,
- Nakliye gereçlerinin iyi durumda olması,
- Yükleme, denetleme ve boşaltmanın düzgün bir
şekilde yapılması.
En iyi koşullar altında bile nakliye süresince ürün
kalitesi sadece korunabilir, iyileştirilemez. Bu
nedenle ürün kalitesi mümkün olan en üst seviyede
olmalıdır.
En iyi kalitedeki ürünlerin özellikleri,
- Raf ömrü uzun olmalı,
- Daha uzun süre nakliye, depolama ve pazarlama
için uygun olmalı,
- İthalatçı, aracı ve tüketicileri memnun etmeli,
- Satış ve karlılığı artırmalı,
- Pazarları genişletmeye yardımcı olmalıdır.
İhracatçı firmaların ürünlerini korumaları gereken
durumlar;
- Yükleme ve boşaltma süresince taşıma
işlemlerinin sert bir şekilde yapılması,
- Ürünlerin üzerinde, başka kutuların aşın
yüklenmesinden kaynaklanan baskıların olmaması,
- Kara, deniz ve havayolu nakliyesinde çarpma ve
sarsıntıların olması,
- Deniz aşın nakliyelerde ürünlerin yuvarlanması,
düşmesi, sağa sola çarpması, sallanması,
- Ürünü çevreleyen havadan ürünün nem alması
veya nem kaybetmesi,
- Ürünün tavsiye edilen sıcaklıktan yüksek veya
düşük sıcaklıkta tutulması,
- Kimyasal ilaç kalıntısı, kokusu ya da
kontaminasyonlardan ürün korunmalıdır.
Sadece kalitesi yüksek ürünlerin seçilmesi ve
paketlenmesinin yanında, nakliyecinin de ürünün iyi
koşullarda yerine ulaşmasını sağlaması
gerekmektedir. Doğru bir ambalaj çevresel kontroller
ve doğru taşıma gereçlerinin kullanılması çok önemli
bir unsurdur.
Gıda ambalajlarının ana amacı; içinde bulundurduğu
ürünün bozulmadan, kalite kaybına uğramadan, dış
etkilerden koruyarak tüketiciye ulaştırmaktır. Tüm
bunların sağlanması ancak gıda bozulma mekanizması
çok iyi öğrenildiği takdirde mümkündür. Gıda
maddeleri ambalajlanmadığı takdirde %30 kayba
uğramaktadır; bu rakam ambalajlanması halinde %2-3'e
inmektedir. Bu aşamada ambalaj seçimi de önemli rol
oynamaktadır. Ambalaj seçiminde
birinci adım içerisine yerleştirilecek gıdaya göre
nem veya su buharı geçirgenliği, oksijen, gaz
geçirgenliği gibi özelliklerinin ve bunlara ait alt
katsayılarının iyi seçilmesidir. İkinci adım, gıda
işleme yöntemi ve bunun için gerekli özelliklerin
aranmasıdır. Üçüncü adımda ulaşım, raf ömrü ve
depolama koşullarına uygun bir seçim yapılmalıdır.
Raf ömrü, bir ürünün belirli depo koşullarında,
satılabilir veya kabul edilebilir koşullarda
kalabileceği süreye denir. Bu süre;
- Ürünün özelliklerine,
- Ambalaj malzemesinin özelliklerine,
- Ambalajlama işlemlerine,
- Depolama ve dağıtım çevresine,
- Hizmet edilen pazara ve fiyata bağlıdır.
Gıda ambalajları dağıtım zinciri içerisinde yatay ve
düşey çarpmalar ile titreşim, istif, deforme olma,
delinme, yırtılma, kırılma gibi mekanik ve/veya
yüksek veya düşük ısı, basınç, ışık, su gibi
iklimsel hasarlarla karşılaşabilirler. Ambalajın en
önemli işlevi, gıdayı kalitesinden ödün vermeden,
taze olarak tüketiciye ulaştırmaktır. Bu nedenle,
seçilecek ambalajın gıdanın özgün yapısına ve
hassasiyetine uygun olması gerekmektedir. Ambalaj,
gıdanın aroma ve kokusunu hiçbir şekilde
etkilemeyecek bir yapıda olmalıdır. Seçilen
malzemenin gıda içerisinde çözünebilir olması ve
toksik etkilerinin bulunmaması şarttır.
|