|
TARIM KESİMİNDE FİYATLARIN BELİRLENMESİ
Tarımsal Ürünler piyasası, dengesiz ve kompleks bir
piyasadır.
Bu nedenle, tarımsal fiyatlar da çok defa
belirsizdir.
Tarımsal Ürün fiyatlarının belirsizliğinin en büyük
nedeni, aşağıda kısaca belirttiğimiz; tarım
ürünlerinin kendisine özgü özellikleridir.
Fiyatlardaki bu belirsizlikler iç piyasa için söz
konusu olduğu kadar dış piyasa bakımından da
geçerlidir.
İnsanlar, hangi cins ve hangi tür tarımsal üretimin
nerede, ne zaman, ne miktarda ve nasıl yapılacağını
belirlerken serbest seçim yapma olanağına sahip
değillerdir. Doğal kaynaklar ve iklim koşullan bu
seçimete ve yetiştirilen ürüniin kalitesi üzerinde
doğrudan etkili olur.
İklim koşullarının etkisi nedeniyle, tarımsal üretim
de mevsim değişmelerine göre kesikli bir seyir izler.
Tarımsal
Üretimin mevsimlik özellik ve bağımlılık arzetınesi,
üretim hacmini ve Üretimin sÜrekliliğini
etkilendiğinden, ürünlerin piyasaya sÜrümünüde zaman
yönünden etkilemektedir.
Tarım makinalarının kullanımı, hem üretim zamanına
hem de arazi koşullarına ve işletme büyüklüğüne
bağlı olarak değişir. Bu nedenle, tarımdayaygın
makine kullanımı için elverişli koşullar her zaman
mevcut değildir. Sermaye mallarının kış aylarında
atıl kalmaları, ciddi bir maliyet unsurudur.
Üretimin (fiziksel ve biyolojik) doğadan ve atmosfer
olaylarından etkilenmesi nedeniyle, tarımsal üretim
planlaması büyük ölçüde belirsizlik koşulları
altında yapılabilir. Gelecek dönemlerdeki üretimi ve
üretim koşullarını ex-ante belirlemek güç olduğundan;
miktar kalite, fiyat ve gelir beklentilerinde de
belirsizlikler vardır.
Tarımda
maliyetlerin ex-ante öngörümlenmesi ve ex-post
itibariyle hesaplanması zordur. Bu nedenle, tarım
ürünlerinde fiyat oluşumu, maliyetler göre değil,
piyasa koşullarına veya politik amaçlara göre
gerçekleşir. Maliyetlerin ve öztüketim oranının
hesaplanması zor olduğundan, işletmenin kar ve
zararını hesaplamak da güçtür.
Tarımsal üretimde Azalan Verim Yasası daha çabuk ve
daha yaygın şekilde işler. Tarımsal üretimde
faktörlerin mobilitesi zayıftır. Bu zayıflık hem
mekan hem de kesimler itibariyle geçerlidir.
Tarımsal etkinlik alanında teknolojik ilerleme ancak
gecikmeli olarak üretime girer ve yayılır.
|
