Tarım
Sektöründe Örgütlenme
Tarım işletmelerinde; verimliliğin ve kalitenin
artırılmasında iç ve dış pazar taleplerine cevap
verilmesinde, yeterli ve vasıflı girdi tedarikinde
hatta tarımsal bünyenin ıslahına yönelik tedbirlerin
alınmasında devletin öncülüğü zorunlu ise de,
üretici örgütlerinin katkılarının yadsınamayacağı da
açıktır. Türkiye'de çiftçi örgütleri olarak başlıca;
Ziraat Odaları ve Birlikleri, Kooperatifler ve
Birlikleri ile Çiftçi Birlikleri yer almaktadır.
Tarım alanında oldukça yeni bir örgütlenme biçimi
ise, üreticilerin üretici birlikler çatısı altında
örgütlenmeleridir.
Tarım sektöründe çiftçi örgütlenmesinde başlıca
temel sorunlar şunlardır; Örgütlenmenin yararları ve
gerekliliği konusunda çiftçilere yeter bilinçlenmeyi
sağlayacak eğitim verilmemiştir. Kurulan çiftçi
örgütleri gerek yasal,! düzenlemeler, gerekse
geleneksel alışkanlıklar! nedeniyle yeter mali
kaynaklarını ve özerk yönetimlerini oluşturmaktan
uzak kalmışlardır. Örgütlenmede bürokrasi ve
gündelik siyasi tercihlerin maniplasyonlarına dayalı
icraatlar örgütleri zaafa uğratmışlardır. Örgütlenme
yatay ve dikey örgütlenme biçiminden çok, yatay)
örgütlenme biçiminde algılanmış ve öyle
gelişmiştir.
Gerek yapısal ve gerekse gündelik sorunlarla yüz
yüze olan çiftçi, sorunlarını anca1 örgütlenerek
çözebilir. Örgütlenmeden beklenen yararı
sağlayabilmesi, yeterli mali kaynaklara ve özerk
yönetimlere sahip, işletmeciliğin gereklerine uygun
işlemecilik anlayışı ile mümkün olabilir. Özellikle
tek üründe ihtisaslaşmış (fındık, üzüm, çeltik,
hayvancılık vb.) bölge çiftçileri için yeni bir
örgütlenme modeli olarak üretici, sanayici ve
tüccarı tek örgüt etrafında dikey olarak
örgütlemekte bir model olarak önerilebilir.
Tarımsal Eğitim, Tarımsal Yayım ve
Araştırma-Geliştirme Çalışmaları
Türkiye’de tarımsal eğitim ve öğretim faaliyetleri
örgün tarım eğitimi, yaygın tarım eğitim ve hizmet
içi tarımsal eğitim yapılmaktadır.
Türkiye’de 1996 yılı verilerine göre
Ziraat Fakülteleri toplam öğrenci sayısı 24.920 adet
olup öğretim üyesi başına ortalama 30 öğrenci
düşmektedir. Bu oran yeni kurulan üniversitelerde 30
öğrencinin çok üzerindedir. Oysa öğrenci/öğretim
üyesi oranı en fazla 1/15 olmalıdır.
Türkiye'de 1998 yılında Tarım ve Köy İşleri
Bakanlığı tarafından çiftçilere yönelik düzenlenen
kurs sayısı 12.915 ve katılan çiftçi sayısı
279.565'dir. Yine 1998 yılında TKB hizmet içi eğitim
çalışması olarak 1.126 adet kurs açılmış ve 13.805
personel katılmıştır.
Ülke genelinde gereksinimin çok Üzerinde ve daha
çok politik mülahazalarla ziraat fakültesinin
açılması hem eğitimin kalitesine olumsuz etki yapmış
hem de istihdam problemleri ortaya çıkarmıştır.
Öğretim üyelerinin ders yükü azaltılmalı ve
araştırmaya ayırdığı zamanı artırmak için gerekli
önlemler alınmalıdır. Fakültelere araştırma
görevlisi alımlarında merkezi sınav sistemi
uygulanmalıdır. AR- GE faaliyetlerinin teşvik
edilmesi, somut araştırma hedeflerine yönelik
araştırmaların yapılması ve sonuçların öğretim
programlarına aktarılması gerekmektedir.
Tarımsal yayım kurumları, tarımsal araştırma
kurumları, tarımsal eğitim kurumları ve Üreticilerin
kendi birimleri ve birbirleri arasındaki iletişimi,
ileriye ve geriye bilgi akışı, gelişen teknoloji
doğrultusunda en yüksek faydayı yaratacak şekilde
düzenlenmelidir.
|