Ambalaj Çeşitleri ve Ambalaj Malzemeleri
Ambalaj Tipleri
Ürünler, kutulara elle veya makine ile istenilen
kapasiteye, ağırlığa veya sayıya ulaşıncaya kadar
doldurulur.
Tepsi veya Bölmeli Paketler
Ürünler, ürünleri birbirinden ayıran ve
zedelenmeleri azaltan tepsi veya bölmelere
yerleştirilir. Ürünler sarılır ve kutulara
dikkatlice yerleştirilir. Böylece, ürünlerin
zedelenmesi engellenir ve görünüşleri düzgün olur.
Tüketici Paketleri, Ambalaj Ürünleri
Ürünlerin daha küçük miktarda paketlendiği,
tartıldığı ve perakende satış için etiketlendiği
ambalaj tipidir.
Esnek Paketler
Nem kaybının azalması için her bir ürünün tek tek
filmlerle sarıldığı paket tipidir. Bazı durumlarda,
film tabakalan ile oksijenin içeri girmesine
karbondioksidin dışan çıkmasına imkân veren modifiye
atmosferli paketler kullanılarak ürünün nefes alması
ve olgunlaşmasının yavaşlatılması
sağlanabilmektedir.
Modifiye Atmosferli Paketler
Ürünler tek tek tüketici paketinde, kutularda veya
paletlerde özel plastik film ya da torba ile
sanldığı ve ürünün nefes almasını, olgunlaşmasını ya
da bayatlamasını yavaşlatmak amacıyla içinin azotla
doldurulduğu ambalaj tipidir. Ambalaj ürüne göre
farklılaşmaktadır.
Yaş Meyve ve Sebzelerin Paketlenmesi ve Ambalaj
Kutuları
Yaş meyve ve sebzelerin paketlenmesi çabuk
bozulabilen yapılan nedeniyle çok önemlidir.
Üreticiler, işleyiciler, paketleyiciler,
nakliyeciler ve ürünü yeniden paketleyen firmalar
aşağıda belirtilen konulara dikkat etmelidir.
• Gıda kaynaklı hastalıklara neden olduğu için
patojenik organizmaların ürüne bulaşmalarına engel
olmak için hasat ve ambalajlama süresince yeterli
sağlık koruma önlemlerinin alındığından emin
olunmalıdır.
• Hasat sırasında ürüne bulaşan toprak, kir ve
organizmaların temizlenmesi için yıkama işleminde
klorlu su kullanılmalıdır.
• Ürünlerden, çürük, kesik, bozuk, zararlı
böcekli, farklı büyüklükte olgunlaşmamış veya fazla
olgunlaşmış olanlar ayrılmalıdır.
• İhracat yapılan ülkenin mevzuatına ve
etiketleme kurallarına uygun olarak belirli
ürünlerde nem kaybını azaltmak için resmi makamlarca
onaylanmış mumlama veya çam sakızı ile yapılan
kaplama işlemleri minimum düzeyde kullanılabilir.
• İhracat yapılan ülkenin mevzuatına ve
etiketleme kurallarına uygun olarak belirli
ürünlerde zararlı böcekleri elemine etmek için resmi
makamlarca onaylanmış böcek ilaçlan minimum düzeyde
kullanılabilir.
• Hasattan sonra mümkün olan en kısa sürede ürün
ön soğutma işlemine tabi tutulmalı ve soğuk zincir
sürdürülmelidir.
• Ambalajlamada, sınıflandırma standartları ve
alıcının spesifıkasyonları kullanılmalıdır.
• Her bir pakete aynı büyüklükte ve miktarda ürün
konulmalıdır.
• Her bir pakete aynı seviyede olgunlaşmış
ürünler konulmalıdır.
• Ürünlerin sınıfı, boyutu, ağırlığı veya
sayısının yanında ürünün menşei, ihracatçı firmanın
adı, ithalatçı firma adı, brüt ve net ağırlığı (kg),
paketlerin toplam sayısı, paketlerin cm
olarak büyüklüğü, taşıma işaretlemeleri
(uluslararası resimli semboller), uyarıcı
işaretlemeler, giriş limanı, kullanılan böcek ve
mantar ilaçları, kullanılan mumlama ve çam sakızı
kaplama malzemeleri gibi talep edilen diğer etiket
bilgileri de varış ülkesi tarafından kabul edilen
dilde açık bir biçimde yazılmalıdır.
Zarar görmüş ürünler taşınan malın tamamını
bozabilir ve ithalatçının ihracatçıya olan güvenini
azaltır.
Yaş Meyve Sebze Paketlemesinde Kullanılan
Yöntemler
Tarlada Paketleme
Ürünler hasat edilirken fiberboard kutulara ya da
ahşap kutulara yerleştirilir. Bazı ürünler sarılır.
Dolu konteynırlar, ürünlerin sıcaklığının
düşürülmesi için ön soğutma işlemine tabi tutulur.
Kapalı Mekânda Paketleme
Ürünler, merkezde yer alan üzeri kapalı bir alan ya
da bir bina içinde işlenir veya paketlenir. Ürünler
tarladan alınarak paketleme evine dökme formda
kutularda, varillerde ya da kamyonun arkasında
getirilir. Ürünler, taşıma yapılacak konteynıra
yüklenmeden önce veya sonra ön soğutmaya tabi
tutulmaktadır.
Yeniden Paketleme
Ürünler konteynırdan alınır, sınıflandırılır ve
başka bir konteynıra yerleştirilir. Bu işlem
çoğunlukla daha küçük perakende veya tüketici
paketleri için yapılır.
Tüketime Hazır Paketleme
HACCP veya benzer bir gıda güvenliği ve kalite
kontrol sistemi kullanılan bir yerde ürünler,
yıkanır, düzeltilir, dilimlenir, soyulur, kesilir ve
başka bir şekilde işlenerek hazırlanan salata
karışımları veya yemeye hazır ürünler hazırlanır ve
paketlenir. Daha sonra ürünler tüketici paketlerinde
veya gıda hazırlayan yerler için kullanılan
paketlerde modifıye atmosfer yöntemi kullanılarak
paketlenir.
Et, Kanatlı Eti ve Su Ürünleri Ambalajı
1980'lerin sonundan bu yana soğutulmuş dana ve koyun
etinin raf ömrü dikkatli bir sanitasyon, modifıye
atmosfer teknolojisiyle ambalajlama, sıcaklık
kontrolü ve etin paketleme
tesisinde deniz yolu taşımacılığında konteynırlara
yüklenmesi yoluyla 70 günden fazla uzatılmıştır.
Denizyoluyla taşınan dondurulmuş et veya hava yolu
ile taşınan soğutulmuş et ile karşılaştırıldığında
bu yöntem ihracatçı firmalar için daha kazançlı bir
iştir. Son yıllarda firmalar üretim yerlerinde HACCP
sistemi kurarak ürünlerinin raf ömrünü uzatmakta ve
kalitesi güvence altına alınmış ürünleri ihracata
sunmaktadırlar.
Hâlihazırda, et, süt ve su ürünlerinin AB ülkelerine
ihracatında HACCP belgesi zorunlu olup, konuyla
ilgili kuruluş Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma
ve Kontrol Genel Müdürlüğü'dür.
Et ve Et Ürünlerinin Ambalajlanmasında Kurallar
Et ve et ürünleri çok hızlı ve kolay bozulan gıda
ürünleridir. Dolayısıyla tüketiciye hijyenik olarak
üretilip paketlenerek ulaştırılması şarttır. Bu
ürünlerde ambalajlama ikinci sırada yer alır. İlk
olarak önemli olan üretim safhasının hijyenik
olmasıdır. Hijyenik olarak üretilmiş olan et ürünü
belirli ısılarda işlenir ve korunur en son olarak da
ambalajlanır.
Etin asıl bozulma nedeni aerobik bakterilerdir,
bozulmanın engellenmesi için aerobik bakteri
içermeyen vakumla paketlenmiş et her zaman daha
sağlıklıdır. Ette dikkat edilmesi gereken dört ana
konu vardır:
• Ph değeri: Ne kadar yüksek olursa bakteriler o
kadar hızla gelişebilir.
• Aw değeri: Bu değer 1.0 a ne kadar yakın
olursa bakteriler o kadar hızlı gelişirler.
• Isı: Et ambalajlanmadan önce -1.5 ile 0 °C
arasında bulundurulmalıdır. Çünkü ambalajlandıktan
sonra da bu ısıda muhafaza edilecektir. Isının
düşüklüğü mikroorganizmaların gelişimini negatif
yönde etkilemektedir.
• Oksijen varlığı: Mikroorganizmaların
gelişmesi oksijen seviyesinin sınırlandırılmasıyla
mümkündür. Kullanılacak olan ambalaj malzemesi ürün
tarafından tüketilen oksijen ile bu malzemeden
geçecek oksijen arasında dengeyi sağlayacak şekilde
seçilmelidir.
|