Türkiye’de Altın Kullanımı 

Türk  halkı  için  taşıdığı  önem  nedeniyle  altın  konusunun  sadece 20-30  yıllık  bir  zaman  süresi  içerisinde  ele  alınması,uzak  bir  geçmişe dayanan  bu  konunun  önem  ve  hassasiyetinin  ortadan  kalkmasına  yol  açabilir.Türkiye  1989  yılındaki  100.2  tonluk  altın  tüketimiyle  dünyada altıncı,Ortadoğu  da  ise  birinci  ülke  durumundadır.Altın  tüketiminde ilk  sıralarda  yer  alan  İtalya  (358.8  ton),Amerika  Birleşik  Devletleri (201.3  ton),Hindistan  (222.3  ton). Japonya  (198.3  ton)  ve  Taiwan'ın  altın  kullanım  alanları  ile  Türkiye'nin  altın  kullanım  alanları  arasında şüphesiz  büyük  farklılıklar  vardır.

İtalya işlediği altının büyük bir bölümünü zincir,kolye,bilezik gibi mamul mal haline getirip ihraç ederken, ABD,Japonya ve Taiwan gibi ülkeler talep ettikleri altının büyük bir kısmını Elektronik ve diğer sanayi alanlarında kullanmaktadırlar. Türkiye 'de ise imalat sa­nayinde kullanılan altının yaklaşık %98'lik bölümü yurt içerisinde tü­ketilmektedir.

Zenginliğin,güzelliğin  ve  cazibenin  sembolü  olan  altın,içinde bulunduğumuz  90'lı  yıllarda  ekonomik  üstünlüğünü  1984'den  sonra  ortaya çıkan  yeni  alternatif  yatırım    araçlarına  kaptırtmışsa  da  .kendisine yine  alıcı  bulmakta  ve  yine  milyonları  kendisine  çekmektedir.  Nitekim Türkiye'de  1984'den  sonra  ortaya  çıkan  yeni  yatırım  araçlarının  etki  -siyle  .halkın  yatırım  anlayışında  büyük  farklılıklar  meydana  gelmişse de   ,  yatırım  denilince  akla  ilk  sırada  yine  altın  gelmektedir. 

1990  yılı  içerisinde  PİAR  tarafından  yapılan  bir  araştırma göstermiştir  ki  insanlarımızın  %  21'i  banka  mevduatına,  %7'si  hisse senetlerine, %14'ü yabancı ülke paralarına, %20'si gayrimenkule, %8'i cumhuriyet altınına, %5'i külçe altına, %17'si altın takılara yatırım yapmaktadır. 

Altının  en  önemli  kullanım  alanı  şüphesiz  kuyumculuktur.Este­tik  değerinin  yanısıra,yatırım  aracı  olarak  kabul  edilmeside  kuyumcu­lukta  ki  kullanımını  yoğunlaştırmıştır.Kolay  şekil  değiştiren,parlak güzel  renkli,diğer  metallerle  kolayca  birleşebilen,elektrik  ve  termal geçirgenliği  yüksek  olan  altın,kuyumculuk  ve  süs  eşyası  üretiminde vazgeçilmez  yerini  hemen  her  dönem  korumuştur.Ağız  dokusuna  rahatlık­la  uyum  sağlaması  ve  mukozada  her  hangi  bir  reaksiyon  yaratmaması,al­tının  doku  dostu  olarak  nitelendirilmesine  yol  açmıştır.Altının  deği­şim  aracı(para),yatırim  aracı  ve  servet  biriktirme  aracı  olarak  kulla­nılması  oldukça  eski  tarihlere  dayanmaktadır.Son  yıllarda  altının  yük­sek  teknolojili  savunma  sistemlerinde  ve  endüstride  ki  kullanımı    git­tikçe  genişlemektedir.Elektronik  araçlarda,endüstriyel  kontrol  araçla­rında  ve  çürüme dirençli  kimyasal  işlem  ekipmanlarında  yoğun  olarak tüketilmektedir.Altının  stratejik    ve  endüstriyel  kullanım  alanların  -dan  en  önemlisi  elektronik  araçlardır.Üstün  direnci  ve  uzun  ömrü  saye­sinde  bilgisayarlarda  oldukça  aranan  bir  maddedir.Altının  önemli  kul  -lanım  alanlarından  bir  diğeri  de  elektrikli  araç  gereçlerdir.Bazı  sa  -nayi  işlemlerinde  ve  uçak  motorlarında  yüksek  ısı  geçirgenliği  gerek  -tiren  tellerde  kullanılmaktadır. Uzay  endüstrisinde,özellikle  askeri jet  türbin  motorları  ve  yüksek  performanslı  roket  motorlarında  altın kullanımı  oldukça  yaygındır.Altın  aynı  zamanda  kızılötesi  radyasyon ışınlarını  geçirmekte,büyük  binaların  ısı  geçirgen  pencerelerinde  ve uzay  mekiklerinin  itici  güç  sistemlerinde  hidrojen  gazından  ileri  ge­len  problemlerin  giderilmesinde  kullanılmaktadır. 

Altının  diğer  kullanım  alanları  arasında madeni  para,madalyon porselen  ve  cam  yemek  eşyası  dekorasyonu,bina  iç  ve  dış  dekorasyonu ve  kimyasal  işleme  sistemleri  gelmektedir. 

Türkiye  büyük  altın  tüketicisi  ülkeler  grubunda  yer  aldığı halde  ne  yazık  ki  bu  kıymetli  madenin  üretimini  son  derece  sınırlı  olarak  gerçekleştirmektedir. Rabak, Sarkuysan, Etibank, Karadeniz  Bakır, Bakırsan, Erbakır  gibi  elektrotik  bakır  üreten  kuruluşlarca  yılda  yaklaşık  olarak  500-600  kilogram kadar  altın  üretilmekteysede  bu  miktar Türkiye'nin  müthiş  altın  talebi  karşısında  çok  ufak  bir  yer  tutmakta­dır. Altın  ithalatçısı  ülke  pozisyonunda  ki  Türkiye'de  göze  çarpan  ilk aksaklık  ise  .ekonomide  çok  önemli  yeri  olan  bu  madenin  yıllar  boyun­ca  kaçak  olarak  alınıp  satılması,ithal  ve  ihracının  yasaklanmış  olma­sıdır. 1567  sayılı  Türk  Parasının  Kıymetini  Koruma  Kanunu'nun  gerçek anlamıyla  1989  yılının  sonlarına  kadar  altın  ithal  ve  ihracını  yasak­laması, devleti  bu  ticaretin  gelirinden  mahrum  bıraktığı  gibi,milyarlarca  doların  kaçakçı  ve  aracıların  cebine  girmesine  yol  açmıştır. 

Bu  bölümde  ilk  olarak  Osmanlı  İmparatorluğu  ve  Türkiye  Cumhu­riyeti  döneminde  mübadele  ve  tasarruf  amacıyla  talep  edilen  altınlar (Osmanlı  altınları,Cumhuriyet  dönemi  ziynet  ve  meşkuk  altınları)ele alınacak  daha  sonra  kuyumculuk  ve  diğer  sektörlerde  talep  edilen  al  -tın  üzerinde  durulacaktır.