Türkiye’nin Beşeri Özellikleri
Ülkemizde ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır. İkinci nüfus
sayımı 1935 yılında yapılmış ve sonraki yıllarda her
5 yılda bir nüfus sayımı gerçekleştirilmiştir. 1990
yılına gelindiğinde nüfus sayımının 10 yılda bir
yapılması kararlaştırılmıştır. Ülkemizde ‘Adrese
Dayalı Nüfus Sayımı Sistemine’ geçilerek 31 Aralık
2008 tarihli yapılan nüfus sayımında; Türkiye nüfusu
71.517.100 kişi olarak belirlenmiştir. Nüfusun
35.901.154’ü erkek 35.615.946’sını ise kadınlar
oluşturmaktadır. Nüfusun % 50’si 28.5 yaşından
küçüktür. Nüfusun % 69. 9’u 15 ile 64 yaşları
arasındadır. Türkiye de km²’ye 93 kişi düşmektedir.
Toplam nüfusun % 75.5’i il ve ilçe merkezlerinde
ikamet ederken, % 24.5’i belde ve köylerde ikamet
etmektedir. İl ve ilçe merkezlerinde yaşayan nüfus
oranının en yüksek olduğu il % 99 ile İstanbul, en
düşük olduğu il ise % 31.9 ile Ardahan’dır.
Ülkemizde doğum oranlarının yüksek olması sebebiyle nüfus artış
hızı yüksektir. 1927 yılı ile 2008 yılı arası
dönemde ülke nüfusu neredeyse 5.5 kat artmıştır.
Sağlık alanında hizmetlerin iyileşerek bebek
ölümlerinin azalması ve bunun yanında beslenme
koşullarındaki iyileşmeler nüfus artış hızına etki
eden faktörlerdir
Türkiye'nin beşeri ve
ekonomik coğrafyası
Ülkemiz nüfusunun coğrafi dağılışı son derece
düzensizdir. Örneğin Marmara bölgesi en fazla ve en
yoğun nüfusa sahip bölgemizdir. Marmara bölgesi
Türkiye nüfusunun 1/4 ‘ünü barındırmaktadır. Doğu
Anadolu bölgesi ise yüz ölçümü bakımından büyük
olmasına rağmen ülke nüfusunun 1/10’nu
barındırmaktadır. Ülkemizde nüfusun coğrafi
dağılışına etki eden faktörler; yeryüzü
şekillerinin, iklim özelliklerinin, su kaynaklarının
dağılışı olarak sıralanabilir. Yine ekonomik
faaliyetlerde ülkemizde nüfusun dağılışını
etkilemektedir. Özellikle sanayi faaliyetlerinin
yoğunlaştığı alanlarda, Turizm faaliyetlerinin
olduğu kesimlerde nüfus yoğunluğu artmaktadır.
Türkiye de nüfus dağılışı haritalarına bakıldığında yer
şekillerinin dağlık, engebeli olduğu sahalar nüfus
yoğunluğunun da az olduğu sahalardır. Doğu Anadolu
bölgesinin Tunceli, Hakkari; doğu Karadeniz de
Artvin, Rize ; Ege de Menteşe dağlık yöresi; Marmara
Bölgesi’nde yıldız dağları bölümünde yer
şekillerinin engebeli ve yüksek olması nedeniyle
nüfuslanma düşüktür. (Türkiye'nin
beşeri özellikleri nelerdir)
Sanayi, ticaret turizm ve tarım gibi faktörlerde nüfusun dağılışı
ve yoğunluğu üzerinde etkilidir. Sanayileşmenin
geliştiği batı illerinde nüfus yoğunluğu ve nüfus
miktarı daha fazladır. Bu iller sırasıyla; İstanbul,
Ankara, İzmir ve Bursa gibi nüfuslanmanın fazla
olduğu merkezlerdir. İstanbul 2.486 kişi ile nüfus
yoğunluğunun en fazla olduğu il’dir. Bunu sırasıyla;
421 kişi ile Kocaeli, 322 kişi ile İzmir, 249 kişi
ile Hatay ve 245 kişi ile Bursa illeri izlemektedir.
Nüfus yoğunluğunun en az olduğu il ise 11 kişi ile
Tunceli’dir.
|