|
Vergi
Teşvikleri Etkili Midir?
Geçmişten
Bir Kanıt
Daha düşük
bir marjinal vergi oranı, kişilerin çalışmayı boş zamanla ikame
etmelerine neden olur. Ancak, vergi indirimleri, çalışanları
daha iyi bir duruma da getirebilir. Bu gelir etkisi; kişilerin
daha fazla boş zaman harcama ve böylece daha az çalışma
isteğinde olmalarına neden olmaktadır. Çalışma saatleri
üzerindeki toplam etki, halen çalışanlar için küçüktür. Daha da
önemli olan, kesinlikle çalışıp çalışmamaya ilişkin karardır.
Eve götürülen paranın daha yüksek olması durumunda, daha çok
insanın, çalışmanın önemli sabit maliyetlerinde (her gün ev ile
iş arasında gidip gelme, çocuk bakıcıları, sosyal güvenlikten
vazgeçme) yaptığı kısıntıyla, işgücüne katılımı teşvik ettiğini
gösterdik.
Bu durumun
İngiltere ispatını “Vergileme ve Çalışma Teşvikleri” (Oxford,
Univ. Press 1980)’de inceleyen C.V. Brown; vergi indirimlerinin
erkekler ve bekar bayanların emek arzı kararlarında önemsiz bir
etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Ancak, evli bayanlar için,
eve götürülen paranın daha yüksek olması, küçük de olsa işgücüne
katılımı teşvik etmektedir.
Thatcher
Programı
1980’ler
süresince Thatcher hükümeti, vergi indirim ve reformlarını
içeren büyük bir programa girişmiştir. Kişisel aylığın gerçek
değeri, -gelir vergisi ödemeden önce ne kadar kazanabileceğiniz-
%25 artmıştır. Gelir vergisinin temel oranı, %33’den %25’e ve en
yüksek geliri elde edenler için %83’ten %40’a düşmüştür. Birçok
politikacı, emek arzında önemli bir artışı umarken; çoğu
iktisatçı, geçmişteki deneyimler yüzünden kötümserdir.
Thatcher
programının etkileri, C.V. Brown tarafından “1988 Vergi
İndirimleri Çalışma Teşvikleri ve Hasılat” (Fiscal Studies,88)
adlı eserde belirlenmiştir. Vergi indirimlerindeki önemli bir
artış, %0.5’ten daha az ekstra emek arzı saatlerine yol
açmıştır. Gelir vergisinin temel oranındaki bir indirim, hiçbir
suretle beklenen etkiyi yapmamıştır. En yüksek geliri elde
edenlerin marjinal vergi oranlarındaki büyük bir indirim;
zenginler için ekstra çalışma saatlerini teşvik etme de küçük
bir etki yapmıştır. Geçmişteki deneyimler, vergi politikasındaki
bu temel değişimlerle doğrulanmıştır.
|