Türkiye Ekonomisi
Dünya Ekonomisi
Osmanlı Ekonomisi
Finansal Ekonomi
İşletme Ekonomisi
Hizmet Ekonomisi
Kalkınma Ekonomisi
Tarım Ekonomisi
Borsa ve Yatırım
Ekonomi Sözlüğü
Ekonomi Ders Notları
Ekonomi Düşünürleri
Genel Ekonomi Soruları
Özel İstatistik Arşivi
Özel İktisat Konuları
Açık Öğretim İktisat
Ekonomi Kurumları
Kamu Yönetimi
Kamu (Devlet) Maliyesi
Sigortacılık Konuları
Türkiye İktisat Tarihi
Yeraltı Ekonomisi

Kredi Kartı Piyasası

Gelişmekte Olan Ülkeler

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Avrupa Birliği Gümrük Sisteminin Türkiye’ye Yansıması 

Avrupa Topluluğu’nun Türkiye’ye Bakışı 

Türkiye'nin jeopolitik konumu itibariyle karşısına çıkan ve çıkmakta olan problemler bellidir. Gerek politik ortamda ve gerekse sosyal ortamda karşılaşılan tüm problemlerin al­tından ekonomik bir gerekçe çıkmaktadır. 

Bu itibarla, Türkiye'nin mevcut dünya düzeni içerisinde karşılaştığı problemlerin altından tek başına çıkabilmesi mümkün değildir. Globalleşen dünya bu faktöre kafa tutarcasına bölgesel ittifaklara ve paktlara daha fazla meyilli bir hale geliyor. Birleşmiş Milletlerin barışı önlemedeki çabaları­nın yetersizliği, NATO içerisindeki görüş ayrılıkları olayları siyasi boyuttan ekonomik boyuta doğru hızla kaydırmakta­dır. Bu kaypak zeminde 2000'li yıllara hazırlanan Türkiye tercihini Batı yönünde kullanmış ve Avrupa Topluluğu ülke­leriyle 1995'te gideceği Gümrük Birliğini kendi ekonomisi için bir kurtuluş noktası olarak görmüştür. 

İşte böylesine bir ortamda işin siyasi boyutu bir tarafa, 1995 sonrası tüm ticari hayatımızı etkileyecek Gümrük Birli­ği ve bunun sonrasında (eğer gerçekleşir ise) muhtemel bir tam üyelik konusunda yerinde incelemeler ve araştırmalarda bulunmak üzere gerçekleştirdiğimiz Avrupa seyahatimizde gördüklerimizi ve dinlediklerimizi sizlerle paylaşmak istiyo­ruz! 

Avrupa Topluluğu'nun Türkiye'ye Hukuki Açıdan Bakışı 

1986 yılından beri topluluk içerisindeki ülkeler arası uyum çalışmaları devam etmektedir. Tüm mevzuat ve ka­nunların topluluk anayasasına uyumlaştırılması çalışmaları oldukça hız kazanmıştır. Türkiye hukuki açıdan topluluk ile uyumu gerçekleştirmek istiyor ise şu anda topluluk mevzu­atına uygun mevzuat üretilmesi aşaması için çok geçtir. Geri­ye kala kala topluluk yetkili organlarınca üretilen tüm mev­zuatın direkt olarak Türk mevzuatına aplike edilmeli ve bu konuda bir mevzuat uyum merkezi oluşturulmalıdır. Şu aşa­mada topluluğun Türkiye'den, ilginç buluş ve önerilerle top­luluk sistemine katkıda bulunması gibi bir beklentisi yoktur. 

Topluluk kendi içindeki harmonizasyon ve tek seslilik il­kesini ele alarak Türkiye'den sadece bir an evvel ve sorunsuz bir şekilde topluluğa uyumu beklemektedir. Bunun dışında topluluk kendi sistem mantığını zaten kurmuş bulunmakta­dır. Ayrıca, zaten tüm hukuk sistemini direkt olarak batıdan kodifiye etmiş olan T.C. için, şu aşamadan sonra topluluk mevzuatına uyum konusunda herhangi bir problem oluşma­yacaktır. Bütün bunların ışığında, Gümrükler Genel Müdür­lüğü kontrolünde bir mevzuat uyumlaştırma merkezi derhal fiiliyata geçirilmelidir. Bu merkez için özellikle Brüksel ve Rotterdam'dan resmi görevliler işbirliği ve ortak çalışmalar konusunda bizim kontak kurmamızı beklemektedirler. 

Bu konuda, birkaç sözleşmeli yabancı personel istihdamı düşünülebilir. Sosyal bir konsensüs sonucunda kendi toplu­mumuzun büyük bir çoğunluğu tarafından kabul gören ken­di iç hukukumuzda ve bu hukukun düzenlendiği birçok alanlarda bile, zaman zaman ihtilaflar oluşmakta, oluşabilmektedir. Bu açıdan, topluluk mevzuatının teknik uyumu dı­şında, T.C.'nin kendi mevzuatını topluluk hukuku ile tam olarak, uyumlaştırmayı başarması birinci aşama, bu aşama­dan sonra normal olarak oluşması muhtemel problemleri giderme ikinci aşamadır. Bizim şu anda yapmamız gereken topluluk menfaatlerinin jeofizik bir haritasını çıkartmaktır. Bu harita doğrultusunda, uzun ve kısa vadelerde, hangi mal­lar ve hangi şartlarda topluluk menfaatinin T.C.'nin muhte­mel menfaatleri ile çakışacağı/hangi şartlarda uyuşacağı iyi­ce irdelenmelidir. 

Elde edilecek bu fizibilite sonucuna göre, T.C.'nin toplu­lukla olan pazarlıklarında gütmesi muhtemel politik strateji­ler tespit edilmeli ve bu konuda devlet özel sektör işbirliği mümkün olduğu en üst düzeyde gerçekleştirilmelidir. 

Sosyal Açıdan Topluluğun T.C’ne Bakışı 

Politik kaygılardan uzak bir ortamda, rasyonel olarak ekonomik, sosyal ve teknik verilere bakıldığı zaman toplu­luk, T.C.'ni Portekiz ve Yunanistan'a tercih edebilecek bir gö­rüşe sahiptir.

Topluluk menfaati açısından T.C. ile gerçekleştirilecek Gümrük Birliği, geçici durağanlık yaşayan yerel ekonomileri için bir taze kan olacaktır. Bu açıdan bakıldığında, Türkiye sosyal istatistiklerin büyük bir kısmında Avrupa standartmı yakalamış, üstelik tüketici tercihleri konusunda aynı tercihle­ri gösterebilmiştir. Mal ve hizmetlere sağlanacak serbest do­laşımın kişilere sağlanması sosyal uyum açısından bir prob­lem getirmeyeceği gibi özellikle topluluk içerisinde akışkan­lığa ulaşamamış Türk sermayedarları için bazı menfaatler bi­le getirecektir. 

Ekonomik Açıdan Topluluğun Türkiye'ye Bakışı 

Gümrük Birliği ve tam üyelik konusunda toplulukla Türkiye'nin yollarını ayıran konulardan birisi de ekonomik unsurlardır. Yıllarca verilen yoğun sistematik emek ve plan­lama ile kendi çağdaş hayat standartlarını oluşturan batı top­lumu, sahip olduğu statükonun, genç, cesur ve atılımcı Türk müteşebbislerince değiştirilmesini istememektedir. Özellikle Türklere sağlanacak serbest dolaşım konusunun altında ya­tan kaygının nedeni budur. Enflasyon, kalkınma hızı, işsizlik, istihdam verimliliği, kredi faizlerinin sıfırlanması gibi nokta­larda toplulukla rekabet edecek, Ekonomik Trend'i uygun bir zemine oturtulmalıdır. Bankacılık ve finans konularında or­tak yatırımlar artırılmalı, AT'nin Para Enstitüsü'nün merkezi Frankfurt olmuştur. Yakın zamanda AT Merkez Bankası'na dönüşecek, şu an Dünya Finans Çevreleri Frankfurt'a yönelt­mekte bu konuda ülkemizde hiç bir çabaya rastlanmamakta­dır. Akademik işbirliği konularında daha sıkı diyaloglar ku­rulmalı ve T.C. ve Belçika merkezi topluluk T.C. uyumunda müstakbel kadro adaylarını yetiştirecek üniversite ve burslar kurulmalıdır. İşsizlik sigortası, kitlerin özelleştirilmesi, sağlık hizmetlerinin modernizasyonu gibi konular bir an evvel çö­züme kavuşturulmalıdır. GAP Projesi'nin 2000'li yıllar için Türkiye'ye getirişi, topluluk içerisinde tarım ürünleri konu­sunda oldukça korumacı bir yapıya sahip Fransız yetkili ma­kamlarının politikaları dikkatle takip edilmelidir. Transport konusunda yeni havalimanı inşaatları hız kazanmalı, çağdaş tır ve uçak ve deniz filosu oluşturulmasına gayret edilmeli. Devlet milli depoculuktan vazgeçmelidir. 1415 sayılı Güm­rük Kanunu ülkemiz ve dünyada değişen şartlara göre kök­ten değiştirilmeli, özel antrepo uygulamaları mevzuat ve ya­pısal açılardan topluluk standartlarına uydurulmalıdır. Oto­yolların finansmanında topluluğun Avusturya'ya sağladığı teşvik kredilerinden yararlanmalı, son zamanlarda taşımacı­lık sektörünün Yugoslavya iç savaşından dolayı uğradığı ka­yıplar ve bunların telafisi toplulukla çok iyi müzakere edil­melidir. Sanayi ürünleri, medikal cihaz ve ekipmanlar, oyun­cak ve gıda sektörleri, özel incelemeye alınmalı, bu sektörle­rin Avrupa standartlarında mal ve hizmet üretmeleri ekstra teşviklerle desteklenmeli ve gerekiyorsa bu konuda daha başka özendirici tedbirlere başvurulmalıdır. Topluluk ile gi­receği Gümrük Birliği sonrasında muhtemelen, ucuz hammadde girdisi temin etmede ithalat yolu kapanacak ve zorla­şacak olan T.C.'nin ucuz işgücü kozunu iyi kullanıp, sahip ol­duğu doğal kaynaklan Uzakdoğu ortak sermaye yatırımla­rıyla aynı şartlarda üretmeye çalışması gerekmektedir. Japon kalite çemberi ihraç mallarımızı oluşturan büyük kalender­deki ara mallar için başarılmalı, bu konuda gerekiyor ise ba­zı teşvik tedbirlerine baş vurulmalıdır. 1996'ya kadar toplu­luğun teşvik konularındaki yaptırımları daha da kesinleşe­cektir. Bu üç yıllık sürede bundan sonraki yılların yapılanma­sı dikkatle oluşturulmalıdır. Fiber optik, telekomikasyon, gü­neş ve rüzgar enerjisi ve benzeri sanayi kolları, sektörel baz­da yapılandırılmalı ve 1995 sonrası topluluk rekabet hukuku çerçevesindeki muhtemel konumları dikkatle planlanmalıdır 

Şurası da unutulmamalıdır ki, Avrupa ile Gümrük Birliği'ne giden Türkiye, ekonomik ve siyasi açılardan kısmeti bağlanmış bir gelin gibidir. Sırp işgali altındaki bölgelerle he­nüz soykırıma uğratılamamış müslüman bölgeler arasındaki, taşıyıcı karaborsası, ambargo delme karaborsası gibi utanç verici eylemler bizzat Birleşmiş Milletler yetkililerince ve as­keri kuvvetlerince organize edilmesine rağmen, BM ambar­gosu nedeniyle körfez krizindeki benzer bir kayba uğratılmamız için, bir tarafla sınırlı ve planlı işbirliği ama öbür ta­raflarla tam bağımsız ve ortak çıkarlara dayalı işbirliği politi­kaları geliştirilmelidir.

Avrupa Topluluğu’nun İthalat ve İhracat İşlemleri Çerçevesinde Gelişmekte Olduğu Komputerize Gümrük Sisteminin Muhteviyatı 

Avrupa Topluluğu, bölgesel ittifakların ortak çıkarlar oluşturacağı ve bu çıkarların toplulukça korunmasının, her-bir ülkenin kendi çıkarını kendi başına korumasından daha ehven olduğuna inanan bir kuruluştur. Topluluk yetkilileri, gerek merkezi görevlilerin ve gümrük polislerinin ve gerek­se yerel makamların, malların ve sermayenin akışkanlığına ticaret erbabını engelleyici kısıtlamalar koymasının karşısındadır. 

Tam libere bir sistem, iyi niyete dayalı bir sistem, limite etmek yerine serbest rekabet unsurlarını öne çıkaran bir sis­tem onlar için daha verimli ve daha faydalıdır, insanın insan­ca şartlarda yaşaması, insanın insanca davranması vazgeçile­mez bir topluluk ilkesidir. Bu açıdan topluluk sınırlarına gi­ren her mal potansiyel bir karamal ve bu malı getiren ve be­yan eden her Broker potansiyel bir kaçakçı konumunda de­ğildir. Topluluk yetkilileri malın içinde ne olduğundan ziya­de, bu malın yukarıda sayılan insanî standartlara sahip olup olmamasını kontrol etmektedir. Engellenen ticaret, kendi çı­kış yolunu piyasa koşullarında nasıl olsa er geç buluyor. Do­layısıyla engelleme yerine serbest ticaret ve canlanan bir av-rupa pazarı planlanmaktadır. Bu sistemin planlı ve rasyonel bir şekilde yürütülmesi günümüz koşullarında tamamen komputerize edilmiş bilgisayar sistemleri sayesinde başarıl­maktadır. 

A. Komputerize gümrük programının teknik muhteviyatı 

Daha hızlı, daha etkin ve daha ucuz bir hizmet standar-dizasyonu amaçlayan BGS (Bilgisayar, Gümrük Sistemi) tek­nik olarak SAGGITA Computer sistemleri 

B. T.C.'nin Brüksel dışındaki diğer Avrupa merkezleri­ne bilgi işlem merkezleri ile bağlantısı

Bu tip bağlantılar şu anda bazı Avrupa Üniversiteleri ve Amerika Üniversiteleri ile sağlanmaktadır. Bu aşamadan sonra yapılması gereken işin kontrolünün ve merkez üssü­nün resmi makamlarca ele alınması ve işin yasal formalitele­re uygun halde yeniden programlanmasıdır. Bu tip sistemler bir cenaze defin işlemleri iş akışında başarıyla kullanılabildi­ği gibi, bir su faturası tahsilinde, bir tapu işlemi aşamasında veya bir vergi tahsili amacıyla da kullanılabilir. Herkesin her­kesten, hiç kimseyi rahatsız etmeksizin, en kısa zamanda ve en uygun şekliyle haberdar olabilmesi ve herkesin herkesi, herkesten habersiz olarak kontrol edebilmesinin en etkin ve en güzel yolu otomasyon sistemidir. Bu sistem için oto kont­rolü en üst düzeyde sağlayan bir otomasyon en ideal çözüm demektir. 

C. T.C.'nin kendi resmi kurumlarında kuracağı bilgisa­yar sisteminin yapılanması

Bu konuda Rotterdam türü bir sistem en ideal bir sistem­dir. Resmi görevlilerin gümrükçülük işinin sınıflandırılması­nı Avrupa Topluluğu standartlarında klasifiye etmesi bir gö­revlileri sertifika ve hizmet içi eğitim ve yurt dışı staj imkan­ları ile donatması elzemdir. Tüm resmi kuruluşlar arası bir koodinasyon kurulu oluşturulmalı ve_bu koordinasyon ku­rulu kurulacak bir Avrupa bakanlığına direkt olarak bağlan­malıdır.

Hazine, maliye, sanayi, DPT ve benzeri kuruluşlar arası eş güdümün sağlanması için bu hiyerarşik yapılanma bir an evvel gerçekleştirilmelidir. Özel sektörle işbirliğinden müm­kün olduğu kadar faydalanılmalıdır. Kamu kuruluşları içeri­sinde, bu tip sistemleri kuran kamu ihalelerinde öncelikli sı­rayı almalı ve buna benzer uygulamalar ile bu tip işbirliği desteklenmelidir. Özel kamuoyu araştırma şirketleri, bilgi iş­lem merkezleri ve istatistik departmanları teşvik edilmelidir. Devlet istatistik, enstitüsünün İstatistik toplama sırasındaki yetkileri ve buna bağlı olarak uygulayacağı müeyyideler art­tırılmalıdır. 

İhtisas gümrükleri uygulamaları özellikle gıda tıbbi madde ve malzeme, oyuncak, elektronik ve tekstil araba sa­nayi için öncelikli olarak ele alınmalı ve bu tip gümrüklerin yapılanmaları süratle gerçekleştirilmelidir. Özellikle stan­dartlar konusu dikkatle incelenmeli ve İTO İSO gibi kuruluş­lar desteğinde bu tip uygulamalar hız kazanmalıdır. 

Kalite çemberi uygulanmalı, uygulanmayanlar için mü­eyyideleri artırılmalıdır. Tüm bu çalışmalar yapılır-ken_iş_adamlarımızın bu ülkenin resmi görevlileri kadar saygıdeğer olduğu ve olması gerektiği, onların bu ülkenin kalkınması konusunda olan katkıları ve çabaları dikkate alın­malıdır. Engelleme kaçırır veya kaçış yolları yaratır. Kontrol­lü bir Liberasyonite Ticareti ve sosyal hayatı canlandırır. 

Türkiye’de Komputerize Gümrük Sistemi Uygulamasına Geçiş ve Geçiş Aşamasında Karşılaşılan Problemler ve Alternatif Önerilerimiz

T.C. Gümrük Birliği konusundaki siyasi tercihlerini yap­mış ve yetkili ağızlardan yapılan açıklamalarla bu konudaki kararlılığını bildirmiştir. Bu aşamadan sonra Türkiye için işi yokuşa sürmek yerine, en çabuk ve en uygun şekilde gerçek­leştirilecek olan uyum çalışmaları isabetli bir yapılanma ve icraat olacaktır. Sistemin tamamen otomize olması kendili­ğinden işlemesi ve sistem içerisindeki görev ve sorumluluk­ların formatlanmış olarak belli olması, iş akışı ve sistemin po­tansiyel gücünü destekleyici etkiler yaratmaktadır. 

A. T.C.'nin Brüksel merkezli bir sisteme uyum aşamaları 

T.C. mevzuat saplantıları içerisinde, modernize ve komputerize olmayı başarmadan sağlıklı bir Gümrük Birliği ve tam üyelik şartlarını yürütemez. Vergi dairelerinden başla­yan, belediyeler, kamu kuruluşları, bankalar gümrükler ve bunları takip eden merkezi resmi kurum ve kuruluşlar özel­likle akademik çerçevelerce desteklenip kendi birimlerini komputerize etmeli ve akabinde ana sisteme bağlanmalıdırlar. 

Türkiye'de ilk defa Lebib Yalkm'm başlattığı bir uygula­ma ile yürürlükteki tüm mevzuatın Bilgi İşlem Merkezi'ne girmesi ve bunu interlink sistemi ile modem bağlantıları ka­nalıyla kendisine bağlanmak isleyen resmi ve özel kuruluşla­rın hizmetine sokması ve 24 saat bilgisayarınızla bir bilgi iş­lem merkezine bağlı olmanız kadar güzel ne olabilir. Dolayı­sıyla özel şirketle bu konuda teşvik sağlanması gerekmekte­dir. Ayrıca kullanılan teknolojinin son sistem olması ve T.C.'nin bir bilgisayar çöplüğüne dönüşmesine izin verilme­melidir. Gümrükler Genel Müdürlüğü, 1983 yılından bu ya­na bilgisayarlı tıp cihazları konusunda hazine ve DPT ile olan iletişim kopukluğu benzeri bir olayı bir daha yaşama­malıdır. Ve sanırız Gümrükler Genel Müdürlüğü bu konuda yeterli yetkilere ve etkin tedbirler alabilecek yetkilere haizdir. Özel sektörün bu konudaki uygulamaları desteklenmeli ve ayrıca bünyesinde bu tip sistemler kuran, bu sistemler ile il­gili eğitim almış personel istihdam eden kuruluşlar ek öde­melerle teşvik edilmelidir. Kamu kuruluşları içerisinde yap işlet devret usulü bilgi bankaları oluşturulur ve bu bankalar 900'lü telefonlar gibi bir yıllık kullanım sonrası ilgili kuruma devredilir. Daha sonraki aşamada da bu birimler interlink olarak birbirlerine bağlanırlar. Bu açıdan bilgisayar firmaları, bilgisayar kursları, bilgi işlem merkezleri ve akademik ve resmi kurum ve kuruluşlar ortak bir komite oluşturup ilgili kısa ve uzun vadeli planlan birlikte oluşturabilmelidirler.

Sistem özellikle Rotterdam giriş gümrüklerinde oldukça başarılı uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Sistemin sac ayağı ilgili ithalatçı firma, Gümrükçü Broker, ilgili Gümrük Müdürlüğü, Gümrükler Genel Müdürlüğü, ilgili antrepo, ilgi­li ithalatçı birlikler ve aracı firmaya en kısa zamanda ve en ko­lay bir şekilde, bürokrasi ve formalitelerden mümkün oldu­ğunca kurtarılmış bir şekilde teslimi esasına dayanmaktadır. 

Sistemin İşleyişi 

Sistemin işleyişi ithalat işlemleriyle ilgili dekorasyonun Broker tarafından tek idare belgesinin doldurulmasını müte­akip bilgisayar sistemine girişle başlar. Bilgisayara girilen bil­giler daha önceden kendisine yüklenen (OGT) Ortak Güm­rük Tarifesi'ndeki bilgilerle karşılaştırılır. Yapılan beyanla bil­gisayardaki yüklenmiş kriterler ile arasında uygunluk varsa, bilgisayar bu deklerasyonu kabul ettiğini bildirir ve tüm bil­gileri hafızaya alır. Bu aşamadan sonra sisteme müdahale im­kansızdır. Otomatik işlem akışı başlamıştır ve sistem neyin nasıl yapılacağını aşamalar halinde ilgili taraflara bildirir. Bu aşamada sisteme yüklenen bilgiler ilgili gümrük bilgisayar ekranında belirir. Gümrük memuru ekranında beliren tek idare belgesindeki bilgileri inceler, gerekiyorsa daha evvel­den data bankta yüklü bilgilerle mukayese yapar ve beş ayrı renk kodlaması halinde fiili ithalatın gerçekleştirilmesini onaylar veya reddeder. 

İlgili gümrük Müdürlüğünde OGT'de bulunan her mal, o bölgede bulunan her firma ve aracı Brokerler data bank oluşturulmak suretiyle kodlanmışım Sistem renklendirmesi data bankta yüklü bilgilerle yapılan beyanın otomatik muka­yesesi neticesinde gerçekleşir. Firma kodu örneğin 418 olan A firması yaptığı beyanda mal kodu 00555 olan bir ithalat işle­mini ülke kodu 54 olan X ülkesinden gerçekleştirmek istiyor. Bu beyandaki tüm kodlar data banktaki kodlanmış bilgilerle mukayese edilir. Firma bazında 418 kodlu a firmasının yaptı­ğı tüm işlemler ekrandan takip edilir. Mal kodu 00555 olan il­gili malların ülkeye şu ana kadarki nicel ve nitel girişi istatis-tiki olarak belirir. Ülke kodu 54 olan X ülkesine herhangi bir karantina uygulanıyor mu, menşei itibarıyla herhangi bir miktar kısıtlamasına tabi mi, kota vesair bilgi ve belgeler ge­rekiyor mu, işte kod 54'te tüm bu bilgiler ekrana gelir. Muka­yeseler yapılır, gümrük memuru kendi inisiyatifi ile ilgili ka­nunlar muvacehesince gerekli renklendirmeyi yapar. 

Eğer gümrük memuru beyaz renge_karar verirse broker malın herhangi bir kontrole tabi. olmaksızın fiili ithatatını gerçekleştirir. Yalnız beyaz renk görmeden bir aşama öncesinde Broker'ın ekranında o beyanla ilgili OGT kıstaslarına göre ödemesi gereken vergi miktarı belirir. Broker'ın aracı banka nezdindeki hesabından bu meblağ otomatik olarak düşülür ve ekranda beyaz rengi gören Broker için ilgili işlem bitmiştir. Deklarasyonun yapıldığı andan şu ana kadarki fiili ithalat işlemi arasındaki süre otuz dakikadır. Eğer-gümrük yeşil renge karar verirse aynı iş akışı içinde o beyanla ilgili fa­tura aslının gümrüğe ibrazı gerekmektedir. Broker ekranın­daki renge göre ne yapacağını bildiği için işlem akışı tama­men otomatiktir.

Eğer gümrük portakal renge karar verirse bu beyanla il­gili ithalatçı birliklerinin, transport firmalarının vesair ku­rumların dokümanlarına ihtiyacı vardır. 

Eğer gümrük turuncu renge karar verirse ilgili beyanın ve bu beyandaki mal, miktar kurum ve kuruluşların çok iyi ve dikkatli bir şekilde incelenmesi gerekmektedir. 

Eğer gümrük kırmızı renge karar verirse bu şu anlama gelir. Broker fiili ithalatı ilgili gümrüğün gezici gümrük po­lisleri yerinde inceleme yapıp okey vermeden gerçekleştire­mez. Sistemde neyin ne olacağı ve nasıl olacağı şablon olarak formatlanmıştı. Basit mantık kuralları içerisinde herkes ken­di muhakemesini kullanarak iş akışını gerçekleştirir. Tüm bu işlemlerin yapılışı sırasında ilgili gümrük Müdürlüğü link hatları vasıtasıyla kendi genel Müdürlük arşivi, istatistik Da­iresi, banka ve ilgili birliklerle iletişim kurar, bilgi alışverişin­de bulunur. Sistemin basit iş akışı böyledir. 

B. Bürokratik olarak sistemin akışı 

Bilgi işlem akış şeması dışında sistemin bürokratik iş akı­şı çok basite indirgenmiştir. Her yerel Gümrük Müdürlüğü bir bölge müdürlüğüne bağlıdır. Gümrükler Genel Müdürlü­ğü de hiyerarşik olarak gümrük Bakanlığı'na bağlıdır. Sistem içerisinde ilgili yerel Gümrük Müdürlükler ile Avrupa Toplu­luğu Merkezi arasında direkt bir link hattı yoktur. Brüksel sa­dece ilgili ülke bakanlığı ve istatistik birimleri ile ve ayıca tüm Avrupa için oluşturulan bilgi bankası ile istediği anda bağlantı kurabilir. Ayrıca sistem iş akışında Brüksel'in direkt bir müdahalesi söz konusu değildir. Ancak, ilgili beyanın ya­pılan mukayeseler neticesinde, yerinde kontrolüne lüzum görülmesi halinde, ilgili gümrük gezici timi haricen kontrol­lerde bulunur ve gümrük polisi vazife ve selahiyetleri muva­cehesince yaptırımlar uygular. Sistem içindeki bokerlerin kontrolleri dışında, tüm antrepoların da periyodik olarak ay­lık, 3 aylık ve yıllık kontrolleri vardır. İlk kontrol idari olarak usulen yapılır. Ondan sonraki tüm kontroller firmanın dene­timi ve mal akışının kontrolü için yapılmaktadır. Ayrıca Brüksel'in bürokratik iş akışını fiili olarak etkilemesinden zi­yade, yasama organı olarak topluluk içerisinde kabul edilen OGT tarifeleri. Dış Ticaret anlaşmaları, Kotalar ve Tarifeler ve Fonlar ve getirilen standartlar iş akışını usulen etkilemekte­dir.

Topluluk mevzuatının oluşturulması aşamasında taraflar aşamalı Diş işleri Bakanları, Maliye Bakanları veya Devlet Bakanları başkanlığında toplantı ve müzakerelerde bulunur. Topluluk yetkilerinin bu indirekt konsultatif etkileri vardır. Önerdikleri çözümler, bürokrasiyi azalttığı, iş akışını kolay­laştırdığı ve mal ve hizmet alışkanlığına engel getirmemesi dolayısıyla direkt olarak kabul edilip, uygulanabilir nitelikte­dir. Her topluluk görevlisi, resmi görevleri dışında ayrıca sistemin işleyişi ve iş akışı konusunda pratik çözüm üretme merkezleridir. Yaptıkları dahili ve harici incelemeler netice­sinde vardıkları kararlara büyük çoğunlukla uyulur. 

Topluluk üye ülkeler arası ilişkiler, Fransa ile gıda konu­sunda yaşanan bazı pürüzler dışında iyi gitmektedir. Toplu­luk üye ülkelerinden bir gümrük yetkilisinin verdiği karar, verdiği onay veya verdiği red tüm topluluk için gümrük ve resmi makamlarını bağlar. Sistemden kaçış noktaları mevcut görünmekle birlikte, 1995 sonrasında sistemin oturacağı göz önüne getirilirse bu gibi geçici yol ve çözümlerinde geçerlili­ğini kaybedeceği bir gerçektir.

 

 

Anasayfa - İktisat - Makale - Ekonomi - Borsa - İstatistik - Türkiye Ekonomisi - Ekonomi Sözlüğü

Since 2005