İklim Değişiklikleri ve
Sanayi Sektörü
Günümüzde iklim değişikliklerinin
başlıca sorumlusu olarak gösterilebilecek sektördür,
zira sanayileşmeye bağlı ortaya çıkan kirlilik ve
artan enerji talebi çevre politikalarını zora
sokmaktadır. Sera gazlarının %20’lik bölümünden
sorumlu olan bu sektör üretim, inşaat ve diğer
fabrikasyon süreçlerini kapsamaktadır %20’lik
hesaplama yapılırken elektrik ile ilgili karbon
emisyonu salınımı hesaba katılmamıştır, bu da
katılmış olsaydı çok daha büyük oranlardan
bahsedilmesi gerekirdi (lEA, 2013:11).
Sanayi faaliyetlerinin sonucu ortaya
çıkan sera gazı iki şekilde hesap edilmektedir.
Bunlardan ilki tamamen imalat sırasında kullanılan
yakıtlardan salınanlar, diğeri ise sanayi üretim
süresi boyunca ortaya çıkan gazlardır. Örneğin
çimento üretmek için kullanılan kireç taşının
kavrulması sırasında kullanılan fosil yakıtlardan
çıkan gazlar birinci duruma örnekken ve kireç
taşının yapısını değiştirirken bünyesindeki CO2’nin
serbest kalması ise, ikinci duruma verilebilecek
örnektir.
Bugün sanayileşmiş olarak
adlandırılan ülkelerin sanayi üretimlerine bağlı
olarak karbon salınımları dünyanın çoğunu oluşturan
az gelişmiş ülkelere kıyasla daha yüksektir. Bu
ülkeler sanayiye bağlı toplam sera gazı üretiminin
%85’inden sorumludurlar. Ülke bazında tek tek
inceleme yapıldığında bazı ülkelerin 1990’yılından
bu yana yaptıkları salınım miktarlarını azalttığı
göze çarparken özellikle gelişmekte olan ülkelerde
ise artış dikkat çekmektedir. 90’lardan bu yana CO2
gazını en çok arttıran ülkenin %100’lük bir artışla
Endonezya olduğu gözükürken, bunu %80 ile G.Kore ve
Suudi Arabistan takip etmektedir. Gelişmiş ülke
statüsünde olan Almanya, İngiltere ve Avustralya
gibi ülkeler ise, 1990 yılından bu yana %30 oranında
karbon salınımlarını azaltmışlardır (Bourmert, K. Et
al. 2005:23). Bu ülkelerdeki karbon salınım
seviyesinin azalmasındaki temel sebep, enerji
verimliliği ve ülkelerin üretimlerinin daha ucuza
yapabildikleri ülkelere kaydırmalarıdır.
Sanayi üretimine bağlı olarak ortaya
çıkan CO2 miktarı alt sektörler itibariyle
değişiklik göstermektedir. Buna göre en yüksek
salınım gerçekleştiren alt sektörler %22 oranıyla
kimya ve demir-çelik sektörleridir. Bu oranları %14
ile inşaat-imalat, %13 ile metal olmayan madenler
sektörleri izlemektedir.
Sanayi
üretiminin her aşamasında sera gazı salınımı
gerçekleşir ancak en büyük sera gazı salınımı
hammaddeden temel sınai mali madde üretimi sırasında
ortaya çıkar. Böylece kumdan cam yapımı, cevherden
demir üretimi ve ham petrolden kimyevi ürünlerin
üretimi en fazla sera gazı yaratan faaliyetler
olarak ortaya çıkmaktadır. Buna rağmen iklim
değişikliklerine karşı geri dönüşüm çalışmalarının
arttırılması sonucu sera gazı salınımları
azaltılabilir. Örneğin bir ton çelik maden
cevherinden üretilirken 870 kg karbon gazı üretimine
sebep olurken, aynı miktar çelik 300 kg karbon gazı
üretimine sebep olur (Uzmen, 2007:134)
|