Paravan ve Hayali Şirketlerin Kurulması
Bunlar, herhangi bir ticaret veya üretim faaliyetinde bulunmayan
şirketlerdir.
Genellikle fonlar bir vergi cennetine ulaşır ulaşmaz, hayali ya da
paravan bir şirket adına yatırılırlar.
Paravan şirketlerin kullanılmasındaki esas amaç, ayırma aşamasında
fon transferlerinin bu şirketler üzerinden
geçirilmesi suretiyle, inceleme anında iz sürmeyi
zorlaştırmaktır. Sır saklama yükümlülükleri gereği,
ortaklarının bile öğrenilmesi mümkün olmayan bu
şirketleri, vergi cennetlerinde vergi politikaları
gereği kurulan şirketlerden ayırt etmek güçtür.
Paravan şirket ( shell Companie) ya da hayali şirket terimleri
bazen aynı anlamda kullanılırlar; bununla beraber,
bir hayali şirketin fonları içine almak ve gerçek
kaynak ya da niteliğini gizlemek dışında fonksiyonu
yoktur. Paravan şirket ise, fonları aklayan kişinin
yasadışı faaliyetlerini perdelemek için gerçekten
yasal faaliyetlere girişebilir. Bunun için çoğunda,
vergi cennetleri vatandaşlarının iştiraki
gereklidir. Bu paravan ya da hayali şirketler, yine
bazı bankalar ya da sigorta şirketleri olabilir.
Karapara aklama işi yapanlar, ekseriya bu tipten
birçok şirkete sahiptirler. Bu şirketleri, izleri
daha fazla karmaşık duruma getirmek için fonları
birinden diğerine aktarmakta kullanırlar.
Bunun da, iki yolu bulunmaktadır. Birinci yol,
paravan şirketi çok kârlı bir işletme gibi
göstermek. Bu durumda, hiç var olmayan ama, kağıt
üzerinde gözüken kârın yerine, kasaya karapara
konur. Bu para vergilendirilir ve doğal olarak
yasallaşır. İkinci yol da, paravan şirketin kâr
oranı düşük ya da yüksek bir çok şirketi, taşınmazı
ya da değerli kağıdı satın alması.
Bilinçli spekülasyonlarla, kağıt üzerinde alım
satımlarla, yatırımlar değerlenmiş gözükmekte ve
karapara yine aklanmaktadır.
İspanya'da bir davada, suç örgütü karapara aklama ve vergi kaçırma
amaçlarıyla, yalnız idarî evrakları çoğaltma ve
ticari bir faaliyeti ispatlama gayesiyle 500 şirketi
içeren küçük bir imparatorluk kurmuştu.
Ülkemizdeki bir karapara aklama soruşturmasında ise, sanıkların
sahip oldukları asıl ticari faaliyeti yürüten 4
şirketin dışında 350 paravan şirket kurdukları
tespit edilmiştir.
Çoğu durumda, karapara aklayıcı, fonları sürekli vergi cennetinde
bırakmaz. Normal olarak kullanılan metot, hızlı,
güvenilir ve soruşturmacılar tarafından açığa
çıkarılması zor olması nedeniyle, fonları telgraf
yoluyla göndermekten ibarettir. Fonların kaynağını
gizlemek için sahte belgeler düzenlenir, naylon
faturalar kesilir.
Yine, fonların bazı hayali ya da paravan şirketlerin lehine
gönderildiği veya bir taşınmaz işlemi üzerinde
gerçekleşen en yüksek değer olduğu iddia edilebilir
ya da bir sigorta şirketi tarafından düzenlenen kaza
düzenlenmesinin söz konusu olduğu ifade edilebilir.
Paravan şirket, paranın gerçek sahipleri hesabına
mal satın alabilir. Kullanılan metotlara göre,
gerçekleşen kârlar üzerinde bir vergi ödemek
mecburiyetinde kalınabilir, ama, karapara
aklayıcılar, zaten temiz paraya ilişkin vergileri
ödemeye kendilerini hazırlamışlardır.
Karayib adaları gibi bazı adalarda, uluslararası büyük bankaların
şubelerinin yamsıra adı duyulmamış yüzlerce yabancı
bankanın şubesi mevcuttur. Bunların tek işleri,
para transferi yapmaktır. Bu tür adalarda ve bazı
ülkelerde, paravan şirket kurmak için bir kaç yüz
dolar yeterli olmaktadır.
Hatta, bu işi yapan şirketler Financial Times gibi saygın ekonomi
gazetelerine ya da The Economist gibi haftalık
ekonomi dergilerine, küçük ilanlar da vermektedir.
Örnek olarak; FATF'ın karapara aklama tipolojileri
arasında yer verdiği bir olayda, bir uyuşturucu
kaçakçısı, uyuşturucu kaçakçılığından elde ettiği
geliri, bir bölümü nakit, geriye kalanı da ipotek
karşılığında olmak üzere, bir gayri menkul alımında
kullanmış, daha sonra bu gayri menkulü kontrolü
altındaki bir paravan şirkete nominal değerde
satmıştır. Şirket, söz konusu gayrimenkulu, iyi
niyetli üçüncü kişilere gerçek alış fiyatı
üzerinden satmıştır. Böylece uyuşturucu kaçakçısı,
suçtan elde ettiği gelirleri bir paravan şirkete
saklamış ve gayrimenkulun alımında kullandığı
paraların gerçek kaynağını gizlemeye çalışmıştır.
|