Teknoloji ve Ticaretin Değişen Yapısı 

1980'li yıllardan itibaren büyük hız kazanan teknolojik iler­leme ve yenilikler sadece dış ticaretin ve sermaye hareketlerinin altyapısını kolaylaştırmakla kalmadı, rekabetin de en önemli unsuru haline geldi. Üretim faaliyetlerini taşeronlaştıran geliş­miş ülkeler teknolojik üstünlüklerini rekabetçi avantaj noktasın­da çok iyi kullanıyorlar. Zaten yeni global üretim organizasyo­nu da bu minval üzere işliyor.

AR-GE faaliyetlerine büyük yatırımlar yapma imkanına sa­hip olan gelişmiş ülkeler, sürekli teknolojiyi yenileyerek reka­betçi avantajı ellerinde tutmaya devam ediyorlar. Gelişmekte olan ülkelere devredilen emek-yoğun üretim süreçleri bu ülke­lerde kısıtlı bir istihdam ve büyüme sağlasa da uzun vadede ge­lişmiş ülkelerle aralarındaki farkın kapanması imkansız görü­nüyor. 

Gelişmekte olan ülkelerin dünya ticaretindeki payları küre­selleşme sürecinde yükselmiştir, ama bu gelir artışına dönüşme­miştir. Bir başka ifadeyle dünya imalat sanayii gelirinden geliş­mekte olan ülkelere düşen pay bu ülkelerin dünya imalat sana­yii ürünleri ticaretindeki paylarıyla orantılı değildir. Bunun se­bebi bu ülkelerin üretim zincirlerinin sonlarında yer alan düşük katma-değerli işleri yapmakta oluşlarıdır.

Bu sorunun aşılabilmesi için gelişmekte olan ülkelerin üre­tim zincirlerinin üst basamaklarına doğru tırmanması, yani yer­li katma-değeri yüksek üretim aşamalarına geçmeleri gerek­mektedir. Türkiye'nin İhracatında ileri teknoloji ürünlerinin ih­racatı 1990'da % 7 iken, 2000'li yıllarda % 15'i ancak bulmakta­dır. Gelişmekte olan ülkeler arasındaki sıralamada ise hem orta teknolojili hem de yüksek teknolojili ürünlerde 7. sırada bulun­maktadır.

Küreselleşme ve Kitle İletişim Araçları 

Medyanın değişim yönünde teknolojinin çok önemli bir ro­lü var. Yazılı medya çok büyük maliyetleri gündeme getirmiyor­du. Bu yüzden medyanın, çoğulcu bir yapısı vardı. Ama elektro­nik devrimle birlikte medyanın bu çoğulcu yapısı kaybolmaya ve merkezileşmeye başladı. Elektronik medyada yayın yapabil­mek çok büyük maliyetler gerektiriyor. Yazılı medya da elektro­nik medya ile rekabet edebilmek için kabuk değiştirmek duru­munda kaldı, ve kartellerin elinde merkezileşti.

Bugün medyanın iş dünyasının bir parçası haline geldiğini ve bu anlamda asli rolüne yabancılaştığını söyleyebiliriz. Kitle­lerin sesi olması gerekirken, büyük merkezi güçlerin ve kartel­lerin borazanı olarak kullanıldığını çok açık görebiliyoruz.

Maxwell ve Murdoch ailesi gibi bazı uluslararası tekeller küreselleşme sürecinde uluslararası kamuoyunu yönlendirir duruma gelmişlerdir. Bu medya tekelleri yüzünden ABDliler ve Avrupalılar Bosna'daki, Çeçenistan'daki, Afganistan'daki ve Irak'taki vahşetten gereği gibi haberdar olamamakta, gerçekleri görememektedir. ABD ve Avrupa kamuoylarına yansıyan sade­ce Yönetimlerin ve Pentagon'un gerçeği olmuştur. Ellerindeki gücü kullanarak, "ayrık otları" tabir ettikleri muhalif sesleri he­men aforoz etmekte ve kitleleri bu muhalif söylemlerin değer­sizliğine ve geçersizliğine kolayca inandırabilmektedirler. 

Kısaca ifade etmek gerekirse, çok kanalılık global serbest pazar yanlılarının beklediği gibi çok seslilik getirmek yerine ile­tişim kanallarını belli grupların eline mahkum etmiştir. Benzer bir süreç Türkiye'de de yaşanmaktadır. Türkiye'de de medya son 20 yılda merkezileşme eğilimine girmiş ve medya kartelleri oluşmuştur. Türkiye'de satılan yazılı basın ürünlerinin % 90'ı, merkez medyaya aittir ve gündemi belirleme gücünü maalesef bunlar ellerinde tutmaktadırlar.