|
|
Türkiye’nin Ortadoğu Ülkeleri İle Dış Ticareti
Türkiye’nin 2000 Yılında Ortadoğu Ülkeleri İle Dış Ticareti (Milyon
Dolar)
|
Ülkeler |
İhracat |
İthalat |
Dış Tic Hacmi |
Denge |
|
Lübnan |
129.265.357 |
22.178.051 |
151.443.408 |
107.087.306 |
|
Suriye |
184.266.734 |
545.239.568 |
729.506.302 |
-360.972.834 |
|
Irak |
829.057.535 |
112.601.287 |
941.658.822 |
716.456.248 |
|
İran |
235.784.797 |
815.730.198 |
1.051.514.995 |
-579.945.401 |
|
İsrail |
650.141.901 |
505.481.677 |
1.155.623.578 |
144.660.224 |
|
Filistin |
5.621.651 |
152.625 |
5.774.276 |
5.469.026 |
|
Ürdün |
99.533.515 |
27.272.557 |
126.806.072 |
72.260.958 |
|
Suudi Arabistan |
386.553.767 |
961.682.275 |
1.348.236.042 |
-575.128.508 |
|
Kuveyt |
73.419.533 |
161.368.394 |
234.787.927 |
-87.948.861 |
|
Bahreyn |
26.564.641 |
31.290.932 |
57.855.573 |
-4.726.291 |
|
Katar |
9.963.071 |
11.312.970 |
21.276.041 |
-1.349.899 |
|
B.A.E. |
315.973.081 |
39.744.527 |
355.717.608 |
276.228.554 |
|
Umman |
24.507.654 |
20.630 |
24.528.284 |
24.487.024 |
|
Yemen |
69.104.343 |
758.443 |
69.862.786 |
68.345.900 |
|
Toplam |
3.039.757.580 |
3.234.834.134 |
6.274.591.714 |
-195.076.554 |
Tablo’da Türkiye’nin 2000 yılında Ortadoğu Ülkeleri ile dış ticaret
rakamları incelendiğinde; dış ticaret hacminin %
50’ye yakın bir artışla 1990 yılında 4.334.934.167
dolardan 2000 yılında 6.274.591.714 dolar seviyesine
yükselmiştir. 1990 yılında Türkiye’nin Ortadoğu
ülkelerine yaptığı ihracat rakamı 1.629.413.150
dolardır. 2000 yılında bu rakam % 100’e yakın bir
artış değeri ile 3.039.757.580 dolar olarak
gerçekleşmiştir. 1990 yılında 2.705.521.017 dolar
olan ithalatımız 2000 yılında 3.234.834.134 dolar
seviyesine yükselmiştir.
Tablo incelendiğinde görüleceği gibi, Türkiye’nin
Ortadoğu Ülkeleri ile dış ticaretinde 195.076.554
dolarlık açık vermiştir. Dış ticaret açığımız; 2000
yılında 1990 yılına oranla ihracatımızdaki % 100’e
yakın bir artış değeri ile azalmıştır.Yine ithalat
oranlarımızdaki yükselmenin fazla olmaması dış
ticaret açığımızın azalmasında etkili olmuştur.
2000 yılında ülkemizin en fazla ihracat yaptığı
ülkeler sırasıyla; Irak, İsrail, Suudi Arabistan,
B.A.E., İran, Suriye, Lübnan, Ürdün, Yemen, Kuveyt,
Bahreyn, Umman, Katar ve Filistin gelmektedir.
İthalatımızda ise ilk sırada Suudi Arabistan yer
almaktadır. Daha sonra sırasıyla İran, Suriye,
İsrail, Kuveyt, Irak, B.A.E, Bahreyn, Ürdün, Lübnan,
Katar, Yemen, Umman, Filistin gelmektedir. Dış
ticaretimizde Suudi Arabistan’dan sonra İsrail
ikinci sırada yer almaktadır.
Türkiye’nin 2009 Yılında Ortadoğu Ülkeleri İle Dış Ticareti (Milyon
Dolar)
|
Ülkeler |
İhracat |
İthalat |
Dış Tic Hacmi |
Dış Tic Dengesi |
Oran İhracat (%) |
|
Lübnan |
686.453.665 |
108.800.191 |
795.253.856 |
577.653.474 |
531,0 |
|
Suriye |
1.424.611.413 |
327.681.052 |
1.752.292.465 |
1.096.930.361 |
773,1 |
|
Irak |
5.123.449.868 |
952.391.685 |
6.075.841.553 |
4.171.058.183 |
618,0 |
|
İran |
2.024.724.587 |
3.405.896.177 |
5.430.620.764 |
-1.381.171.590 |
858,7 |
|
İsrail |
1.528.369.783 |
1.070.127.688 |
2.598.497.471 |
458.242.095 |
235,1 |
|
Filistin |
29.522.520 |
274.108 |
29.796.628 |
29.248.412 |
525,2 |
|
Ürdün |
455.297.895 |
20.354.128 |
475.652.023 |
434.943.767 |
457,4 |
|
Suudi Arabistan |
1.770.956.690 |
1.691.952.666 |
3.462.909.356 |
79.004.024 |
458,1 |
|
Kuveyt |
211.290.685 |
184.219.139 |
395.509.824 |
27.071.546 |
287,8 |
|
Bahreyn |
113.711.624 |
24.288.961 |
138.000.585 |
89.422.663 |
428,1 |
|
Katar |
289.362.118 |
85.652.388 |
375.014.506 |
203.709.730 |
2904,3 |
|
B.A.E. |
2.898.579.119 |
667.856.747 |
3.566.435.866 |
2.230.722.372 |
917,4 |
|
Umman |
105.539.821 |
16.583.892 |
122.123.713 |
88.955.929 |
430,6 |
|
Yemen |
379.496.080 |
310.158 |
379.806.238 |
379.185.922 |
549,2 |
|
Toplam |
17.041.365.868 |
8.556.388.980 |
25.597.754.848 |
8.484.976.888 |
560,6 |
Tablo’da Türkiye’nin 2009 yılında Ortadoğu Ülkeleri ile dış ticaret
rakamları incelendiğinde; dış ticaret hacminin %
400’ü aşan bir artışla 2000 yılında 6.274.591.714
dolardan 2009 yılında 25.597.754.848 dolar
seviyesine yükselmiştir. 2000 yılında ülkemizin
Ortadoğu Ülkelerine yaptığı ihracat rakamı
3.039.757.580 dolardır. 2009 yılında bu rakam %
600’e yakın bir artış değeri ile 17.041.365.868
dolar olarak gerçekleşmiştir. 2000 yılında
3.234.834.134 dolar olan ithalatımız 2009 yılında
8.556.388.980 dolar seviyesine yükselmiştir.
Tablo incelendiğinde görüleceği gibi, ülkemiz Ortadoğu Ülkeleri ile
dış ticaretinde tarihinde ilk defa 8.484.976.888
dolarlık fazla vermiştir. Dış ticaret fazlamız ;
2009 yılından 2000 yılına oranla ihracatımızdaki %
600’e yakın bir artış değeri ile ortaya
çıkmıştır.Yine ithalat oranlarımızdaki yükselmenin
ihracat oranlarına nispeten fazla olmaması (% 250)
dış ticaretimizde Türkiye’nin lehine bir artış
olmasında etkendir.
2009 yılında ülkemizin en fazla ihracat yaptığı
ülkeler sırasıyla; Irak, İran, B.A.E., Suudi
Arabistan , İsrail, Suriye, Lübnan, Ürdün ,Yemen,
Katar, Kuveyt, Bahreyn, Umman ve en son sırada
Filistin gelmektedir. İthalatımızda ise ilk sırada
İran yer almaktadır. Daha sonra sırasıyla; Suudi
Arabistan, İsrail, Irak, B.A.E, Suriye, Kuveyt,
Lübnan , Katar , Bahreyn, Ürdün, Umman, Yemen ve
Filistin gelmektedir. 2000 yılında İsrail devleti
dış ticaretimizde Suudi Arabistan’dan sonra ikinci
sırada yer alırken 2009 yılında beşinci sıraya
gerilemiştir.
|
