İşletmelerde Yürütülen Yatırım Projesi Çalışmaları

Yatırım Projesi

Ekonomik kalkınmada önemli araçlardan biri olan yatırım projele­ri, kavram itibariyle çok geniş sınırları kapsamaktadır. Bir tanıma göre genel anlamda yatırım projesi, "bir toplumda belirli bir zaman süresi içinde, mal ve hizmetlerin üretimini artırmak için, bazı olanak-ları yaratma, genişletme ve/veya geliştirmeye yönelik öneridir". Diğer   bir   tartıma   göre   de   yatırım   projesi ; " belli   faaliyetleri en az (minimum) maliyette gerçekleştirmek ve bu faaliyetler sonunda ya­ratılan kapasiteden en fazla (maksimum) faydayı sağlamak amacıyla yapılan bir plan olarak nitelendirilir 0). Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere her türlü ekonomik amaçlı faaliyeti proje tanımı içine almak mümkündür. Ancak, böyle bir tanımın pratik yararı oldukça şüphelidir. Bu nedenle tanıma bazı sınırlamaların getirilmesi zorunlu görülmektedir. Yatırım projesi kavramını tanımlarken aşağıda belirti­len koşulları, sınırlayıcı koşul olarak almak uygun olacaktır; 

Yatırım Proje 

1.   Yatırım, projeyle belirli ve uzun ömürlü bir kapasite yarat­malı,

2.  Ekonomiden fiziki inputlar veya girdiler almalı,

a. Hammadde

b.  İşgücü

c.  Sermaye malları

3.  İç ve dış ekonomilere mal ve hizmet arzetmeli.

Yukarıda verilen sınırlayıcı koşulları yerine getiren, yeni bir tesisin veya işletmenin kurulması; mevcut bir işletmenin kapasitesinin artırılması ile ilgili bütün çalışmalar yatırım projesi tanımı kapsamına girecektir. Genellikle sabit yatırımlar üç gruba ayrılır: 

Yatırım Projeleri Analizi 

1-    Yenileme   Yatırımları   veya   Yatırım       Harcamaları

Bu tür yatırımlar, firmanın üretimine devam edebilmesi için, aşınmış, yıpranmış, üretim gücünü yitirmiş veya teknolojik gelişmeler sonucu eskimiş modası geçmiş sabit değerlerin yenilenme­sini kapsar. 

2-    Genişleme    Yatırımları

Bu grup yatırım harcamaları, firmaların dinamik büyümelerine olanak verebilecek niteliktedir. Genişleme yatırım harcamaları da iki ayrı gruba ayrılır.

a. Firmanın mevcut faaliyet dalında üretim kapasitesini genişletmesi (Tevsi yatırımları) : Bu tür genişleme (tevsi) yatırımında firma yeni makina ve tesisler ilave ederek mevcut üretim kapasitesini artırmaktadır. Örneğin, üretim kapasitesi 400.000 ton/yıl olan bir çimento fabrikasının üretim kapasitesinin 600.000 ton/yıla yükseltilmesi.