Sigorta İle İlgili Kavramlar

Reasürans Nedir, Sigorta Reasürans 

Sigorta şirketlerinin teminat verdikleri rizikoların sigorta değerlerinin yüksek olması ve bazı

durumlarda büyük çaplı hasarların (deprem.sel.....) aynı zamana rastlaması   durumlarında sigorta şirketleri hasarları ödemekte zorluk çekebilmektedirler.Sigorta şirketlerinin, ser­mayeleri, özkaynakları, ihtiyatları ile karşılayamayacakları büyük hasar ödemeleri için kendi­lerini sigorta ettirmeleri gerekebilmektedir. Bir sigorta şirketinin, üzerine almış olduğu riski tekrar sigorta ettirmesi işlemi reasürans işlemidir. 

Reasürans işlemi yardımı ile sigorta şirketleri üzerlerine aldıkları riskin bir bölümünü başka sigorta şirketlerine devretmektedirler. Sigortacının sigortalanması olarak da adlandırılabilecek bu olayda, riski devralan sigorta şirketine reasürör, riski devreden sigorta şirketine ise sedan adı verilmektedir. 

Bu tip reasürans şirketleri yurtiçinde olabileceği gibi (Milli Reasürans, Destek Reasürans ve Halk Reasürans) yurtdışında kurulmuş ve faaliyet gösteren firmalar da olabilmektedir. 

Koasürans Nedir; Bir rizikonun birden fazla şirket tarafından ortaklaşa olarak teminata alınması işlemine ise koasürans adı verilmektedir. Şirketlerden birisi poliçeyi düzenleyerek diğer şirketlere poliçe örneklerini göndermesi durumunda poliçeyi düzenleyen şirket jeran adını almaktadır. 

Risk ve Riziko Nedir 

Risk, zarara uğrama tehlikesi olarak adlandırılabilir. 

Risk;

a)  Gerçekleşmemiş

b)  Gerçekleşme ihtimali olan

c)  Ne zaman gerçekleşeceği belli olmayan

d)  Gerçekleşeceği takdirde maddi/manevi kayba neden olan olaylardır.

Riskin taşıması gereken bazı özellikler bulunmaktadır.

•  Risk tarafların iradeleri dışında oluşmalıdır

•   Risk yasalara uygun yani yasal olmalıdır, aksi takdirde sigorta gerekli olan tazminat ödemesini yapmamaktadır.

•  Riskin ne zaman gerçekleşeceği belirsiz olmalıdır.

•  Risk gelecekte olma olasılığı olan fakat ne zaman oluşacağı belirsiz olan bir olmalıdır. 

Risk, karşılanma yada üstesinden gelme açısından;

•  Olağan riskler,

•  Olağanüstü riskler,

olarak ayrılmaktadır.

Olağan riskler, günlük hayatta daha sık karşılaştığımız ve zararını ferdi olarak üstlenebileceğimiz risklerdir. 

Olağanüstü riskler ise nadiren ortaya çıkan fakat ortaya çıktığında maddi veya manevi olarak yıkıma neden olan büyük risklerdir. Temel olarak, bir sigorta sözleşmesinin olağanüstü riskler dikkate alınarak düzenlenmiş olması gerekmektedir. 

Riziko kavramı, ortaya çıkabilecek zararın olası nedeni, yani tehlike anlamında kullanılmak­tadır. Riziko, bir kişinin para ile ölçülebilir menfaatlerini tehdit eden tehlikeler olarak da belirtilebilmektedir. 

Rizikonun gerçekleşme olasılığının yüksek veya düşük olması, prim oranlarının belirlen­mesinde önem taşımaktadır.Rizikolar %0 ile %100 arasında bir değerler gerçekleşmekte­dirler. %0 riski sigortalı, %100 riski ise sigortacı teminat altına almak istememektedir. Bu nedenle riskin bu iki değer arasında oluşturularak primlendirilmesi önem taşımaktadır. 

Sigortacının teminat altına alacağı rizikoları değerlendirmesi açısından önem taşıyan iki riziko kavramı vardır; 

Fiziksel riziko; Sigorta konusuna ilişkin olup tehlikenin gerçekleşme olasılığı, üzerinde etkin olan noktaları ifade etmektedir. 

Moral riziko; Sigortalının davranış ve alışkanlıkları ile ilgilidir. Moral riziko, sigortalının iyi niyetine, dolayısıyla da karakterine ve içindeki dürüstlüğüne bağlıdır. Sigortalının işlerinde ve sigortacıyla olan ilişkilerinde dikkatli, dürüst ve titiz olması esastır. Sigortalının kendisini sigortalı değilmiş gibi tehlikelerden sakınması gerekmektedir. 

Tecditname 

Yıllık poliçelerin bitim tarihinde aynı sigorta şirketi kapsamında yeni poliçe düzenlenmesi işlemidir. 

Zeyilname Nedir 

Poliçeler ve tecditnameler üzerinde herhangi bir şekilde değişiklik, ilave,iptal gibi durumların ortaya çıkması halinde düzenlenen belgelerdir. 

Primli yada primsiz olarak düzenlenebilmektedirler. Primsiz olan zeyilnamelere adres değişikliklerini içeren zeyilnameleri örnek göstermek mümkündür. Primli zeyilnamelerde ise sigortalıdan ek prim alınması yada sigortalıya prim iadesi gerekebilmektedir. Sigorta konusu olan malın satılmasını örnek olarak gösterecek olursa bu durumda sigortalıya prim ödemesi gerekebilmektedir. 

Sigorta Bedeli 

Sigorta poliçesinde yazılı olan tutarı ifade etmektedir. Riskin gerçekleşmesi ile hasarın oluşması  durumunda sigortacının ödeyecek olduğu en yüksek rakamı belirtmektedir. 

Sigorta Değeri Nedir 

Teminat altına alınmış olan değerin piyasa rayicini ifade etmektedir. Sigorta bedelinin sigorta değerine eşit olması gerekmektedir. Bu durumda hasar halinde sigortalı hasarının tamamını alabilmektedir. Bu eşitliğin sağlanamadığı durumlarda tazminat ödemelerinde sorunlar oluşabilmektedir. 

Aşkın sigorta: Sigorta poliçesinde yazılı bedel ile sigorta edilen malın değeri arasındaki eşitlik açısından incelendiğinde poliçede yazılı değerin malın değerinden daha fazla olduğu durumu ifade etmektedir. Hasar durumunda sigortacının ödemesi malın rayiç değeri ile sınırlı olacağından, sigortalının fazla prim ödemesi yapmış olması sonucu ortaya çıkmaktadır. 

Eksik sigorta: Poliçede yazılı olan bedelin, sigorta edilen malın değerinden daha düşük olduğu durumlarda ödenecek olan hasar poliçede yazılı olan bedel kadar olacaktır. Kısmi hasar durumunda ise yazılması gereken ile yazılı bedel oranı kadar hasardan kesinti yapılmaktadır. 

Muafiyet 

Sigortalının hasarın bir kısmına katılması durumudur.Hasarın gerçekleşmesi durumunda sigortalıya belli bir tutarın ödenmemesi olarak da belirtilebilecek olan bu durumda primler muafiyetsiz sigortaya oranla daha düşük olmaktadır.