SATINALMA GÜCÜ PARİTESİ TEOREMİ, TEK FİYAT KANUNU
Satınalma güçleri paritesi’ne göre döviz kurlarındaki değişimin
başlıca sebebi, ülkeler arası farklı enflasyon oranlarıdır. Bu
tezin arkasındaki düşünce tek fiyat kanunudur. Buna göre
uluslararası ticaretin serbest olduğu ortamlarda aynı malın tek
bir fiyatı olacaktır.Gümrük ve benzeri vergilerin bulunması
halinde ülkeler arası fiyatlar sözkonusu vergiler kadar farklı
olabilecektir.
Bir malın A ülkesindeki fiyatı PA, B
ülkesindeki fiyatı PB ve döviz kuru p ise PA=
p
. PB ‘dir. Bu durumda örneğin bir malın
Amerika’daki fiyatı 1$ ve $/DM paritesi 1.5 ise bu malın
Almanya’daki satış fiyatı 1.5$ olacaktır. Bu fiyatlar dışında
fiyatlar sözkonusu ise ülkeler arası fiyat farkı arbitraj’a yol
açacaktır. Yani tüccarlar kur farkından yararlanmak için malı
ucuz ülkeden temin edip malın pahalı olduğı ülkede
satacaklardır. Sayınalma güçleri paritesi bu tek fiyat kuralını
mal ve hizmet ithalat-ihracat hacimlerine teşmil etmekte
(genişletmekte)dir.Buna göre bir ülkenin döviz dengesi
bozuluyorsa bu ülkede fiyatlar genel düzeyi dış dünyaya göre
daha hızlı yükselmektedir. Bu durumda eğe ülke parası dövize
karşı ülkedeki enflasyon kadar değer kaybederse ülkeler arası
fiyat farkı giderilecek ve dış denge kurulabilecektir.
|