DÜNYA BANKASI GRUBU
Dünya Bankası (IBRD)
Kuruluş, Amaç, Üyeler ve Sermaye
IMF ile birlikte ve aynı tarihte kurulmuştur. O
nedenle bu iki kuruma "Bretton Woods ikizleri" ya da
"Bretton Woods kurumları" adı da verilmektedir.
Dünya Bankası'nın temel amacı, gelişmiş ülkelerin
mali olanaklarını gelişme yolundaki ülkelere
kanalize ederek dünya genelinde yaşam kalitesini
artırmak ve fakirliği azaltmak için gelişme
yolundaki ülkelere proje ve program kredileri vermek
olarak özetlenebilir.
Dünya Bankası'nın 184 üyesi vardır. Kurulduğu yıldan
2003 sonuna kadar toplam 383 milyar dolar kredi
kullandırmıştır.
Dünya Bankası'nın Organizasyonu
Organizasyon şekli IMF ile aynı yapıdadır: Anonim
şirketlerdeki pay sahipleri genel kurulunun
görevini yapan bir Guvernörler Kurulu, yine anonim
şirketlerdeki yönetim kurulunun görevlerini yapan
bir icra Direktörleri Kurulu, ayrıca uluslararası
kalkınma konularının tartışdıp görüşüldüğü bir
Kalkınma Komitesi, icra Direktörleri Kurulu
kararlarını uygulamaktan sorumlu bir başkan (president)
ve Dünya Bankası personeli mevcuttur.
Her üye ülkenin ekonomi veya maliye bakanı ya da üst
düzey bir bürokratı (çoğunlukla hazine ya da maliye
müsteşarı) Guvernörler Kurulu'nda guvernör olarak
görev yapar ve ülkesi adına oy kullanır. îcra
Direktörleri Kurulu, 5'i atanmış (ABD, Almanya,
Japonya, Fransa, İngiltere) ve 19'u da seçilmiş
olmak üzere toplam 24 kişilik bir kuruldur. Atanmış
üyeler yalnızca kendi ülkelerini temsil ederler.
Seçilmiş üyeler ise bir grubu (constituency)
temsil ederler. Yalnızca kendi ülkesini temsil eden
üç seçilmiş direktör vardır: Suudi Arabistan, Rusya
ve Çin.
Dünya Bankası İmkânları
Dünya Bankası imkânları krediler ve diğer imkânlar
olarak ikiye ayrılabilir. Dünya Bankası kredileri
belirli bir kamusal projeyi finanse etmeye yönelik
yatırım kredileri, belirli bir sektörü
iyileştirmeye ya da yapısal değişimi
gerçekleştirmeye yönelik uyum kredileri ve bu
ikisinin karışımından oluşan karma krediler olarak
üçe ayrılır. Dünya Bankası'ndan kullanılabilecek
başlıca yapısal uyum kredileri (1) Mali sektör uyum
kredisi, (2) Tarım sektörü uyum kredisi, (3) Sosyal
güvenlik sistemi uyum kredisi olarak sıralanabilir.
Diğer imkânlar arasında, proje hazırlama imkânı,
Dünya Bankası'nca yönetilen fonlardan sağlanan
destek ve hibeler, diğer kuruluşlarla birlikte
yapılan ortak finansman ve garanti yer alır.
Türkiye-Dünya Bankası İlişkileri
Türkiye, Dünya Bankası'na 1947'de üye olmuştur.
Dünya Bankasındaki oy sayımız 7.629'dur. Bu
sayıdaki oy miktarı Türkiye'ye % 0,48 oranında oy
gücü sağlar.
Dünya Bankası icra Direktörleri Kurulu'nda birlikte
temsil edildiğimiz ülkeler Avusturya, Belarus,
Belçika, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Kazakistan,
Lüksemburg, Slovak Cumhuriyeti, Sloven-ya'dır.
|