DÜNYA TÎCARET ÖRGÜTÜ (WTO)
Kuruluş ve Üye Sayısı
1 Ocak 1995 tarihinde kurulmuştur. WTO'nun
kuruluşuna önderlik eden görüşmeler Uruguay Round
toplantılarıyla (1986-1994) olmuştur. Buna karşılık
WTO düşüncesinin ilk ortaya atılışı 1944 yılında
IMF ve Dünya Bankası'nm kuruluşuna önderlik eden
Bretton Woods konferansı sırasında John Maynard
Keynes tarafından olmuştur. Keynes Planı adıyla
anılan ve kabul görmeyen planda IMF, Dünya Bankası
ve İTO'nun (International Trade Organisation)
birlikte kurulması öngörülmüştür. ABD Hazine Bakanı
Henry White'in hazırladığı planın kabulü üzerine
Ticaret ve Tarifeler Üzerine Genel Anlaşma (General
Agreements on Trade and Tariffs-GATT)
oluşturulmuştur. Zaman içinde gelişmeler Keynes'i
haklı çıkarmış ve GATT, WTO'ya dönüştürülmüştür.
2005 yılı itibariyle WTO'nun 148 üyesi
bulunmaktadır.
Amacı
WTO'nun amacı ülkeler arasındaki ticari akımların
mümkün olabildiğince öngörülebilir, serbest ve
olağan olması için gerekli çerçeveyi oluşturmak ve
bu amaca yönelik kuralları koymaktır. Bu anlamda WTO,
ülkeler arasındaki ticaretin küresel kurallarını
koymaya çalışmaktadır.
WTO'nun Organizasyonu
WTO'nun başlıca üç organı vardır. îlki olan Bakanlar
Konferansı en az iki yılda bir toplanan ve üye
ülkelerin bakanları düzeyinde temsil edildikleri
bir çeşit yasama organıdır.
ikinci organ olan Genel Konsey günlük yönetim
kararlarmı alan ve düzenli olarak toplanan bir çeşit
yönetim kuruludur. Bu konseyin üyeleri normal olarak
WTO üyesi ülkelerin WTO nez-dindeki büyükelçileri
veya delegasyon başkanlarıdır. Buna karşılık bazı
hallerde üye ülkelerden gelen resmi görevliler de bu
toplantılara katılırlar.
Üçüncü organ ise WTO genel direktörü ve ona bağlı
memurlardan oluşur.
Bunların dışında üç önemli konsey daha vardır:
Mallar Konseyi, Hizmetler Konseyi ve Fikri Mülkiyet
Hakları Konseyi.
|
