Kredi Kartlarının İstihdama Etkisi
Kredi kartları
gerek tüketim talebi gerekse yatırım talebi
açısından ele alındığında ülkede istihdam düzeyinin
artmasına katkıda bulunduğu bir gerçektir. Kredi
kartlarının gerek harcamaları teşvik ederek ek mal
ve hizmet arzının artmasına aracılık ettiği gerekse
bankalara ilave kaynak sağlaması açısından yine
yatırımlara katkıda bulunduğu dikkate alındığında
istihdam düzeyi üzerinde olumlu etkileri olan bir
alışveriş aracı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yukarıda kredi kartlarının milli gelire etkisi
açıklanırken dolaylı olarak istihdam düzeyine
etkisine de değinilmiştir. Kredi kartı sistemi
teknoloji yoğun bir işkolu görünümündedir. Buna
rağmen plastik kart sektöründe yan sanayiler de
dahil olmak üzere 10.000 kişinin üzerinde istihdam
olanağı yaratılmıştır.
Plastik kartlar bir taraftan mal ve hizmet satın
alınmasında kullanılırken diğer taraftan da
ATM'lerden para çekerken kullanılabildiğinden banka
içerisinde hizmet görecek personel sayısını azaltıcı
yönde etkide bulunmaktadır. Yapılan bir araştırmaya
göre ATM'den yapılan bir işlemin maliyeti 25-30 sent
tutarken banka personelinin yaptığı işlemin maliyeti
1.75 USD'dır. Kredi kartı sisteminin tüm
aşamalarında teknoloji, yoğun şekilde
kullanılmaktadır. Kart basımı otomatik makinelerde
yapılarak yine sistemden zarfa konularak
paketlenmekte, müşterilere gönderilen hesap bildirim
cetvelleri dev yazıcılarda yazıldıktan sonra yine
ekstre katlama zarflama makinelerinde el değmeden
paketlenmektedir.
Plastik kart sektörünün işsizliği artırdığı iddia
edilmektedir. Bu iddiaya katılmak mümkün değildir.
Çünkü her sektör yeni iş imkanları yaratmaktadır.
Yalnız yeni teknolojiler her zaman kalifiye ve
teknik kişilere ihtiyaç duymakta ve vasıfsız
kişileri saf dışına itmektedir.
Kredi kartlarının istihdam düzeyine etkisini
anlayabilmek için bir an kredi kartı sisteminin
bulunmadığı bir ekonomiyi düşünmek bize yol
gösterici olabilir. Kartsız bir ekonomide tıpkı 20
yıl önce olduğu gibi insanlar para ile alışveriş
yapmakta ve tüm işlemler banka şubelerinden
yapılmakta idi. Kart sistemi sadece ATM'ler
nedeniyle bankada çalışan personel sayısını kısmen
azaltmış ancak, bankaların plastik kartlarla ilgili
bölümler açmalarına neden olmuştur. Bu bölümlerde
kredi kartlarının basımı, pazarlaması, ilgililere
teslimi, operasyonel işlemlerin takibi ile ilgili
binlerce kişi çalışmaktadır. Ayrıca bu işlemlerle
ilgili dağıtım şirketleri kurulmuş bu firmalar
kartların, hesap ekstrelerinin, mektupların ve
hediyelerin dağıtımı ile ilgili kadrolar
oluşturmuşlardır.
Parasal politikaların amaçlarından biri de istihdamı
artırmak veya işsizliği azaltmak, hatta önlemektir.
Yukarıda anlatıldığı gibi para arzı artırılarak
efektif talep artırılabilir. Bu durumda ekonomi
içindeki harcamalar artacak ve bu artış da toplam
denge üretimini etkileyecektir. Bilindiği gibi bu,
tipik Keynezyen çarpan etkisidir ve artan yatırımlar
işsizliği de azaltmaktadır.
Plastik kartların elektronik ticaretin vazgeçilmez
aracı olması nedeniyle, bu ticaret yolu ile çok
çeşitli iş olanakları da gündeme gelecektir.
İnternet ve elektronik ticaretin de etkilerinin bu
açıdan ele alınmasında fayda görülmektedir.
İnternet ve elektronik ticaret yoluyla yaratılan
katma değer bir çok yeni iş fırsatının ortaya
çıkmasına da yol açacaktır. Şirket ve tüketicilerin
internet firmalarına imkan sağlayan alt yapı ve
bilgi teknolojisi sektörlerinde bilgisayar
programcılarına, web sitesi üreticilerine, internete
hizmet sağlayanlara ve diğer şahıslara ihtiyaç
bulunmaktadır. ABD'de internetle ilgili istihdam
1997'nin ilk çeyreğinde 400 bine ulaşmıştır. İlave
olarak online yayıncılığı gibi yeni sektörler ortaya
çıkmaktadır. Bunun yanında internetin düşük
fiyatlarının harekete geçirdiği finansman ve eğlence
hizmetleri sayılabilir. Ancak istihdam büyümesinden
tüm ekonomik sektörler aynı şekilde
yararlanmamaktadır. Yukarıda da ifade edildiği gibi
bazı sektörler keskin bir biçimde değişmiştir. Buna
mukabil değişik biçimdeki satış merkezi veya
satıcılar gibi geleneksel toptan ve perakende
ticaret elektronik ticaretin
yarattığı yeni biçimler almaktadır. Bazı şahıslar
bir web sayfası hazırlama, reklam, güvenilir ve
kullanışlı bir ödeme sistemi ve satıştan sonra
dağıtım için bir organizasyon düzenlemek
zorundadırlar. Ayrıca şirketin örgüt yapısını
etkileyen bazı değişiklikler ortaya çıkmaktadır.
Örneğin; muhasebe, satın alma, personel ve içsel
iletişim alanlarında bu hizmetlerden bazılarının
internet yoluyla otomasyon ve taşerona verilmesinden
ötürü bazı büro işleri ortadan kalkabilir.
Kuşkusuz, yeni çağın işçisi de sanayi devriminin
kontrolü altında çalışan ve verilen emirleri uysalca
yerine getiren işçilerine karşın, bilgi çağı, sorma
alışkanlıkları gelişmiş ve yaratıcı gücünü kullanan
"bilgi işçilerine" ihtiyaç duymaktadır. İleri
sürüldüğüne göre, "tarih boyunca belki de ilk kez
politik ve ekonomik liberalleşme aynı anlama
gelmektedir.
Kısacası, plastik kart sektörü işsizliği artırmak
yerine tam tersine yeni istihdam olanakları
oluşturmak suretiyle ülkemiz halkına yeni ve çağdaş
bir sektör armağan etmiştir.
|