|
Özellikli Bankacılık İşlemleri Nelerdir?
Kambiyo işlemleri ile gayri nakdi kredi işlemleri, bize göre,
bankaların "özellikli işlemleri" olarak
nitelendirilmesi gereken işlemlerdir.
1- Kambiyo İşlemleri
Banka işletmeleri dış ticaret işlemlerinde - akreditifte olduğu
gibi - banka itibarlarını kullandırmanın yanında
yabancı paraların değişimine de aracılık ederler. Bu
sebeple, banka işletmeleri dış ticaret işlemlerinde
ve dolayısıyla yabancı para alım satım işlemlerinde
vazgeçilmez aracı kurumlardır. Bankaların kambiyo
departmanlarının ana görevi müşterilerinin belli bir
döviz cinsinden fonlarının diğer döviz cinslerine
çevirmeye aracı ve yardımcı olmaktır.
Kambiyo mevzuatının özellik göstermesi ve sıkça değişmesi, muhasebe
kayıtlarının cari ve sabit kurla olmak üzere iki
türde yapılması, kambiyo işlemlerinin bu bölümde
incelenmesini gerektirmiştir.
2 - Nakdi Olmayan Krediler
Nakdi olmayan kredilerin bu bölümde
incelenmesinin nedenlerini ise şöyle
açıklayabiliriz.
1. İşlem tarihinde herhangi bir ekonomik değer hareketinin
olmaması nedeniyle bunların ismi içinde kredi
kelimesi geçmesine rağmen kredi olarak kabul
edilmesinin uygun olmaması, ve
2. İleride meydana gelmesi söz konusu olan risk nedeniyle de
hizmet olarak kabul etmenin uygun olmamasıdır.
BnkK.'nda ve uygulamada nakdi olmayan krediler, verilen kredi
olarak nitelendirilmektedir. Ancak yukarıdaki
açıklamalarımızdan ve nakdi olmayan krediler için
faiz değil komisyon alınması, bu tür kredileri
özellikli bankacılık işlemlerine almamızın temel
nedenini oluşturmaktadır.
Bankanın müşterisine nakit ödeme yapmadığı ve fakat onun adına
sorumluluk yüklendiği krediler, nakdi olmayan
krediler olarak nitelendirilmektedir.
Bankalar bilindiği gibi itibar müesseseleridir. Nakdi olmayan
krediler sisteminde genel olarak bankaların kendi
itibarları müşterileri adına ortaya konulmaktadır.
Banka, bu çeşit kredilerde ticari hayatta önem arz
eden itibar müessesesi gereğince kendine ait olan
derecesi yüksek itibarı kullandırmak suretiyle
müşterisine bir çeşit kredibilite sağlamış
olmaktadır. Bunun karşılığı olarak da nakit bir
kredi söz konusu olmadığı için komisyon almaktadır.
Bu çeşit kredilerde başlangıçta ödünç para verilmesi sözkonusu
olmayıp, teminat verilmesi yani bir borcun
ödenmemesi ya da bir yükümlülüğün yerine
getirilmemesi durumunda karşılanması taahhüdü
vardır.
Nakdi olmayan kredilerin, garanti kredisi veya
teminat mektubu, kefalet kredisi, kabul kredisi,
aval kredisi ve ciro kredisi gibi çeşitleri
bulunmaktadır.
|
