EKONOMİ KONU ANLATIMI - İktisat Bölümüne Alternatif Kısa Açıklamalar ve Konu Anlatımları

ÜNİTE 1 - ÜNİTE 2 - ÜNİTE 3 - ÜNİTE 4 - ÜNİTE 5 - ÜNİTE 6 - ÜNİTE 7 - ÜNİTE 8 - ÜNİTE 9

A) ÜRETİM

İnsanların ihtiyaçlarını dolaylı yada doğrudan karşılayacak mal ve hizmetleri oluşturma çabasıdır.

Firma: Üretimi gerçekleştiren ve bunların satışı konusunda karar veren ekonomik birimlerdir.

İmalat: Hammadde veya yarı mamüllerin üretim süreci sonunda şeklini değiştirerek yeni bir mamül elde edilmesi sürecidir.

Ürün : Üretim faktörlerinin üretim sürecine katılmasıyla elde edilen çıktıdır.

ÜRÜN FONKSİYONU (Q*) Belirli bir dönemde kullanılan alternatif girdi bileşimlerinin olası maksimum çıktı ile ilişkilendirilmesidir.

Q* = f (L,K,T,k)

Sabit Girdi : Ürün miktarındaki değişme karşısında belirli bir süre için miktarı değişmeyen girdidir. (bira)

Değişken Girdi: Arzu edilen üretim düzeyine göre miktarı değişmeyen girdidir. (EMEK.HAMMADDE)

Kısa Dönem: Üretim faktörlerinden sadece birinin değişmesine imkan tanıyan süredir.

Uzun Dönem: Kullanılan tüm girdilerin değiştirilebildiği süredir. 

B) Kısa Dönem Üretim Kavramları

1- Toplam Fiziki Ürün ; (TPP) : Değişken girdi miktarının arttırılmasına bağlı olarak elde edilen çıktıdır.

2-Ortalama Fiziki Ürünü ; (APP) : Bir birim emek için elde edilen ürün miktarıdır.Emek verimliliğiyle anlatılmak istenen Ortalama Fiziki Üründür. APP = TPP/L

3-Marjinal Fiziki Ürün (MPP): Emek miktarındaki bir birimlik değişmenin toplam ürün miktarında meydana getirdiği değişmedir. Bu kavrama aynı zamanda emeğin marjinal verimliliği de denir. (MP) 

TOPLAM, ORTALAMA VE MARJİNAL FİZİKİ ÜRÜN İLİŞKİLERİ

TPP maksimumken MPP 0 dır. TPP artan miktarda artarken MPP artar. TPP azalan miktarda artarken MPP azalır. TPP azalırken MPP  negatiftir. MPP eğrisi APP eğrisinin maksimum olduğu noktada keser.MPP = APP maks.MPP > APP ise ; APP artar  MPP < APP ise ; APP azalır 

AZALAN VERİMLER YASASI

Diğer üretim faktörleri sabitken bir üretim faktörünün üretimde kullanılan miktarının arttırılması durumunda her ilave birimin sağladığı ürün miktarının azaldığını ifade eden ilişkidir.

C) Uzun Dönemde Üretim

Tüm girdi miktarlarını  değişmesini ölçek ve ölçeğin verimi kavramlarını da beraberinde getirmektedir.

Ölçeğin verimi : Bütün üretim girdilerinin aynı oranda arttırılması durumunda ürün miktarının hangi oranda değişeceğini ifade eden ölçüttür.

1) Ölçeğe göre sabit verim : Girdilerdeki artış oranı ile ürün miktarındaki artış oranının aynı olması durumudur.

2) Ölçeğe göre artan verim : Üretimdeki artışın oransal olarak girdilerdeki artışlardan yüksek olmasıdır.

3) Ölçeğe göre azalan verim : Ürün miktarındaki artış oranının girdilerdeki artış oranından düşük olmasıdır.

Marjinal Ürün Değeri: Bir girdinin marjinal fiziki ürünü ile ürününü piyasa fiyatının çarpımı ile bulunur ve marjinal ürününün artışı sonucu elde edilecek geliri gösterir.

MRP = MPP x Px, MRP > P ise firma girdiyi fazla kullanır, MRP < P ise girdi kullanımı azalır, MRP = P ise optimal girdi kullanım düzeyidir.
Emek girdisi için ise ; MRP = W (ücret)

D) MALİYETLER

Açık maliyetler: Üretim faktörlerini elde etmek için yapılan gerçek ödemelerdir. Muhasebeleştirilmiş maliyette denir.

Örtük maliyetler: Gerçekte ödeme yapılmayan ancak bir alternatiften vazgeçilmesi nedeniyle oluşan maliyettir. Fırsat maliyetleri de buna dahildir. 

E ) KISA DÖNEM ÜRETİM  MALİYETLERİ TOPLAM MALİYETLER

1-Değişken Maliyet :  (VC) Üretim miktarı ile birlikte değişen maliyetlerdir. Hammadde, emek girdileri

2-Sabit maliyet : (FC) Üretim maliyetleriyle ilişkisi olmayan maliyetlerdir .Bina vergisi

3-Toplam maliyet : (TC) Sabit ve değişken maliyetin toplamıdır.TC = VC+FC 

ORTALAMA MALİYETLER

1-Ortalama Sabit Maliyet (AFC ): Firmanın birim üretim başına düşen sabit maliyetidir. AFC=FC/Q

2-Ortalama Değişken Maliyet (ABC): Firmanın birim üretim başına düşen değişken maliyetidir. ABC= VC/Q

3-Ortalama Toplam Maliyet (ATC) : Firmanın birim üretimi başına düşen toplam maliyetidir. ATC=TC/Q 

MARJİNAL MALİYET (MC) : Firmanın üretimi bir birim artırması sonucu toplam maliyette oluşan değişmedir. MC=^TC/^Q

MC eğrisi AVC ve ATC eğrilerini minimum noktalarında keser. AFC eğrisi başlangıçta hızla azalır daha sonra azalış hızı yavaşlar bundan dolayı AVC ve ATC eğrileri birbirini hiçbir zaman kesmez . 

F) UZUN DÖNEM MALİYETLER (LRAC)

Uzun dönem maliyet eğrisi kısa dönem maliyet eğrisini kapsayan ve kısa dönem maliyet eğrilerine sadece minimum noktalarında teğet olan eğridir. U biçiminde önce artan sonra sabit ve sonrada azalan ölçek ekonomisidir. 

G) KÂR KAVRAMI

Ekonomik Kar : Elde edilen toplam hasılatın toplam fırsat maliyetini aşan kısmıdır.  

Ekonomik Kar = Toplam Hasılat – Kullanılan tüm girdilerin toplam fırsat maliyeti   

Ekonomik Kar = Toplam Hasılat – (Açık + Örtük maliyetler ) 

Muhasebe Karı = Toplam Hasılat – Açık maliyetler